« »
 
BANDUM 1, BANNUM 1, BANNUM 2, BANNUM 3, BANNUM 4, BANNUM 5.
[]« 1 bandum » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 547c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/BANDUM1
1. BANDUM, Vexillum, signum militare. Gloss. Lat. Græc. Bandum, σίγνον. Ugutio : Bandum, parvum vexillum. Paulus Varnefr. de Gestis Langob. lib. 1. cap. 20 :
Vexillum, quod Bandum appellant.
Chron. Ademar. tom. 2. Bibl. MS. Labbei pag. 157 :
Pippinus contuli S. Martiali Bannum aureum, quod ceperat in prælio, etc.
Passim hac notione occurrit apud Scriptores, Bennonem de Gestis Gregorii VII. PP. in Chron. Casin. lib. 1. cap. 26. apud Radevicum in Frider. lib. 4. cap. 71. in Codice Carolino Epist. 88. apud Lucam Tudensem pag. 63. Anastasium in Sergio PP. pag. 60. in Leone III. pag. 125. etc.
Primores Bandorum
, in Anastasii Collectaneis pag. 188. Bandum inter insignia Papalia numeratur ab Ottone Morena in Hist. Rer. Laudensium apud Murator. tom. 6. col. 1057. ap. Pertz. vol. Leg. 2. pag. 121. lin. 28. ibid. pag. 125. lin. 19. :
Inde ad palatium cum Bandis et aliis Papalibus insigniis (Victor PP.) est deductus.
Vide Constit. Henric. V. Imp. ann. 1111. apud Pertzium vol. leg. 2. pag. 68. lin. 13. A Persico Band, fascia, accersit Salmasius, quod in modum fasciæ effictum sit Bekanus, l. 7. Hermath. Bant veteribus Cimbris idem sonare ait. Alii a Cambrobritannico Bamnar, i. vexillum, hauriunt, quod effictum volunt a Bann, i. elevatione : est enim Bann, altum, excelsum, apud Boxhornium. Ego vero malim a bannum, de qua voce infra, vocis originem arcessendam, quod qui bannum in rem aliquam mittebant, seu in prædium aut domum, velum eidem appendebant, eoque ipso rem superioris domini esse innuebant. Vide in Velum. Bandum a German. Band deducendum est. Gothis Bandvo est signum. Adel. Vide Graffium Thesauri vol. 3. col. 136. Est apud Ulphil. Evang. secund. Marc. cap- [] 14. vers. 44 :
Dedit autem traditor ejus signum eis, dicens, etc.
A Latinis, βάνδον, eodem significatu mutuati sunt Cræci. Procop. lib. 2. Vandal. cap. 2 :
Τὸ σημεῖον, ὃ δὴ βάνδον ϰαλοῦσι Ῥωμαῖοι.
Scholiastes Gregorii Nazianz. 1. in Julian. :
Τά ϰαλούμενα παρὰ Ῥωμαίοις σίγνα ϰαὶ βάνδα, ταῦτα ὁ Ἀττιϰίζων συνθήματα ϰαὶ σημεῖα ϰαλεῖ.
Vide Rigaltium, Meursium Cangium col. 173. et Append. col. 34. in Gloss. et Fabrotum ad Cedrenum. Βάνδον Byzantini sæpe etiam pro turma usurpant, uti nos vocem Bande, ut Ducas cap. 5. pag. 35. Tactici Græci passim. Gloss. Basilic. : Κουστωδία, στρατιωτιϰὸν στίφος, ὃ βάνδον Ῥωμαῖοι ϰαλοῦσι.
Bannum, Eadem notione. Vetus Charta apud Mabillonium tom. 5. SS. Ord. S. Bened. pag. 88 :
Qui festinantes sumptum secum vexillum Crucis, et sancti Guillelmi glebam, cum conventu fidelium Monachorum, Clericorum, Militum-Laicorum cum crucibus, Bannis, thuribulis, candelabris, signis, vestimentis Ecclesiasticis, etc.
Quod vero Latini Bandum, seu vexillum Poetæ nostrates interdum Ban appellant. Vetus Poeta MS :
Lors ralie ses gens, et refait son conrois,
Le Ban de Macedoine, qui fut listé d'orfrois,
Fait devant lui porter, ainsi comme il est drois ;
Là se ralioient Grieu et li Macedonois.
Alibi :
Le Ban de Macedoine contremont bauloiant,
Banieres et pignons contreval ventelant.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Banderia, Vexillum. Anonymus apud Murator. tom. 8. col. 111 :
Et in exitu sui regiminis fuerunt positæ Banderiæ in monte S. Martini super plateam Vicentiæ.
Regimina Paduæ ad ann. 1319. ibid col. 431 :
Hic dati fuerunt confalones et Banderiæ populi fratalearum.
Instrum. ann. 1365. ex Archivis S. Victoris Massil. :
Quod omnes Banderiæ artistarum et aliæ Massiliæ portentur et ponantur super mœnia.
Banderium, idem quod Bandum, vexillum. Thwroczius in Ludovico Rege Hung. cap. 6 :
Multa Banderia et captivos Tartaros Regi transmisit.
In Sigism. cap. 18 :
Banderia sive vexilla in signum victoriæ misit. Banderia,
eadem notione, in Hist. Cortusiorum lib. 1. cap. 20. lib. 2. cap. 16. et alibi non semel. Bandiera, apud Joan. Villaneum lib. 2. cap. 2. lib. 7. cap. 2. lib. 8. cap. 1. lib. 11. cap. 80. Bandera, Danti.
Bandora, Idem quod Bandum, terminatione Longobardica, ut in Arcora dictum est. Anastasius in Hadriano PP. pag. 107 :
Ubi eum cum Bandora susceperunt.
Radevicus lib. 4. cap. 70 :
Dominum Electum signis et Bandoris præcedentibus ad Palatium
deduxerunt. Sic enim legendum, non bandonis, uti liber editus præfert. Doctissimus Sirmondus in Gloss. ad calcem Supplementi Concil. antiquorum Galliæ : Bandora, id est, sodalitium, cohors præsertim militaris, a Banda seu Bando, quod significat, lingua Belgica vexillum. A Bandora
Bandorenses, vel Bandarenses, Italis Bandrese, appellati regionum Capitanei, Romæ, ut est in Vita Greg. XI. PP. apud Bosquetum, pag. 225 :
Romani seu eorum Officiales et Rectores suo vocabulo Bandarenses, et duodecim capita Regionum nuncupati, coadunatis sibi aliis quam plurimis tam in civibus, quam in foraneis natione Italicis, adhuc vivente Gregorio, tamen infirmante, deliberaverunt.
Nos Chefs de bannieres, vulgo [] appellamus. Banderesios vocat Platina in Greg. II. Vide mox Banderarius.
Banderarius, Bandarensis, Vexillifer, Banderaio, et Banderese, Italis ; Banderaro, Joanni Villaneo lib. 7. cap. 14. Itinerarium Gregorii XI. PP :
Currebant Banderarii Romani velut dementes tubis clangentibus.
Infra :
Romæ namque Bandarenses cum suis cuneis accesserunt. Βανδοφόροι,
Procopio lib. 2. Vandalic. cap. 10 :
Τὸ σημεῖον τοῦ στρατηγοῦ ἐν ταῖς παρατάξεσιν εἰωθὼς φέρειν, ὅν δὴ Βανδοφόρον ϰαλοῦσιν Ῥωμαῖοι.
Ita etiam Leo Imp. in Tacticis.
P. Carpentier, 1766.
Banderarius, Regionis capitaneus apud Romanos ; cujus appellationis rationem docet Bonincontrius in Annal. ad ann. 1370. apud Murator. tom. 21. Script. Ital. col. 18 :
Romani ea tempestate magistratus Urbis gubernationem habebant. Hi Banderarii patrio sermone a vexillis, quæ ante se gerebant, dicebantur, a quibus singulorum curiæ internoscebantur.
Vide supra Bandieriferi suo loco et mox Bandorenses.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bandonarius, in Ordine Romano pag. 228 :
Bandonarii cum xii. vexillis.
Bandezatus, Eadem notione. Chron. Cremonense apud Murator. tom. 7. col. 649 :
Jacobus Robba Bandezatus Communis Cremonæ.
Ibid. col. 651 :
Bernardinus della porta Capitaneus populi Cremonæ ; Jacopinus Ambroxii ejus judex, deputatus ad officium Bandezatorum.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannevelius, Idem in Statutis Monasterii S. Claudii pag. 56 :
Item oro Bannevelio, seu illo qui tenetur portare banneriam seu vexillum dicti Monasterii, etc.
Banderarii, Milites quos Banneretos alii vocant, in Historia Cortusiorum lib. 5. cap. 3. lib. 7. cap. 4. 15.
L. Henschel, 1840–1850.
Banniria, ut modo Banderia. Vexillum. Fœdus inter Episc. Mogunt. et Landgrav. Hassiæ ann. 1293. in Guden. Cod. Diplom. vol. 1. pag. 869 :
Capitaneos et illos qui Banniriis utuntur propriis, pro equali portione dividemus.
Vide Bannereti.
P. Carpentier, 1766.
Bandolier vero pessime sonat, in Lit. remiss. ann. 1466. ex Reg. 201. Chartoph. reg. ch. 104 :
Lequel Vincent estoit Bandolier, larron, renyeur, et blafémeur de Dieu.
Vide mox Bandum 3.
[]« 1 bannum » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 551b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/BANNUM1
1. BANNUM, Bannire, Bannitus, etc. Etymon vocis nondum satis liquet. Quidam deducunt a Band, vexillum, alii a Ban, Via, quod cæteris insulsius ; Wachterus a nescio quonam Bann, Princeps. Vero simillimum videtur hanc vocem referendam esse ad verbum Binden, vincire, pro quo olim etiam dicebatur Bannen. Vide Frischium voce Bann. Adel. Antiqua German. lingua ut hodierna Ban generis mascul. est ; Scandicis vero populis generis neutrius. Vide Graffii Thesaur. vol. 3. col. 124. Fan Gothis est Dominus, quod Francice Ban efficere potuit ; conf. Grimm. Grammat. Germ. vol. 1. pag. 584. Non una, sed multiplex apud [] Scriptores, et in veteribus Tabulis horum vocabulorum est notio : sed potissimum Bannum trino significatu ut plurimum accipitur : ac primo quidem pro edicto publico, rursum pro mulcta judiciaria, tertio denique pro districtu ac jurisdictione. Has notiones singillatim expendemus. Ecclesiæ quoque bannum et bannales erant, quod consuetudinibus Remorum probatur :
Communi assensu omnium vestrum de Bannalibus.
1. Bannum, Edictum publicum, proclamatio, statuti publicatio. Breviloq. :
Bannum, secundum vulgare Gallicorum et Longobardorum, videtur esse Edictum publicum.
Dudo lib. 2. de Actis Norm. :
In terra suæ ditionis Bannum, id est, interdictum, misit, quod est prohibitio, ut nullus, etc.
Ditmarus lib. 6 :
Interdicta est omnibus per Bannum regalem a Palatino Comite fuga. Banno interdicere,
lib. 7. pag. 91. Vita S. Gothardi cap. 22. apud Surium :
Femina autem Bannos vel proscriptiones negligens, jus ibi funditus perdidit.
Consuetudines Aquarum mortuarum ann. 1246 :
Concedimus quod Curia nostra... non possit facere Bannum omni tempore vendere res suas libere, etc.
Statuta Arelat. MSS. art. 113 :
Quilibet Notarius Arelatensis teneatur habere statuta suprascripta, et cizas et Bannos.
Ubi Edicta intelligo. Vide Capitulare 1. Caroli M. ann. 802. Aquisgran. mens. mart. Pertzio vol. Leg. 1. p. 96. cap. 40. capitula Caroli Calvi pag. 145. 240. 255. 256. 270. 1. Edit. Synod. Carisiac. ann. 857. cap. 4. Pertz. vol. Leg. 1. pag. 452. Conventus apud Confluentes ann. 860. cap. 6. ibid. pag. 472. Edictum Carisiac. ann. 861. ibid. pag. 477. Synod. Pistens. ann. 862. cap. 3. ibid. pag. 480. Acta SS. Maii. tom. 6. pag. 176. et Julii tom. 1. pag. 752. etc. Ita vocem Ban usurpant Consuetudines municipales Andegavensis art. 52. Burdegalensis art 108. et aliæ passim. Vide Bandum 2.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannum Imperiale, vulgo, Ban de l'Empire, Proscriptio sancita Imperatoris auctoritate et edicto. Marten. tom. 1. Thesauri Anecdot. col. 474. D. ex Epist. Frederici Imper. :
Universos Mediolanenses vitæ munere donavimus, a vinclo Imperialis Banni absolvimus, deputatis in exilium concessimus, etc.
Vide Achta 2. et Forbannus. Specul. Saxon. Libr. 3. art. 24. 34. 63. Capitul. elector. Carol. V. Imper. art. 22. Bœhmer ad C. C. C. art. 155. § 1. Eichorn. Histor. Jur. Germ. § 384. Waizii Indicem ad Pertz. vol. Leg. 2. voce Aht et Haltaus. Glossar. Germ. col. 13. voce Acht, Reichsacht. Charta Frider. I. Imperat. ann. 1158. ap. Pertz. vol. Leg. 2. pag. 110 :
Dominus Imperator Mediolanenses Cremenses cum 120. marcarum emendatione recipiet, et eos et amicos eorum in plena curia publice a Banno absolvet.
Alia ann. 1183. ibid. pag. 170 :
Dominus Imperator restituet omnes possessiones... quæ occasione sui Banni vel sue malvolentie, vel aliter malo ordine amiserunt.
Infra pag. 173 :
Alioquin (Imperator) ponet in Bannum illam civitatem, que noluerit predictum juramentum facere ;
pag. 174. lin. 10. Constit. Frider. II. Imper. ann. 1220. ibid. pag. 235 :
Notum facimus vobis quod huic (Cancellario) legalem dedimus potestatem supponendi civitates, burgos, castra, villas, marchiones, comites, capitaneos et valvasores seu quoslibet per universam Italiam et partes ejus constitutas, Banno nostro ; et extrahendi.
Ejusdem, ibid. pag. 239 : []
Confirmantes primum quod factum est contra eos de Banno et pœna injuncta per Cancellarium memoratum, et ex nunc personas ipsorum ponimus sub Perpetuo Banno Imperii, et omnia bona eorum jubemus ubicumque fuerint confiscari, etc.
Ejusdem, ibid. pag. 243 :
Triplum refundant et nichilominus Banno Imperiali subjaceant, quod absque satisfactione debita nullatenus remittatur.
Alia ejusd. ann. 1224. ibid. pag. 253. lin. 12. Alia ann. 1236. ibid. pag. 321. lin. 23. Constit. Rudolfi I. Imper. ann. 1280. ibid. pag. 425. lin. 35. Alia Alberti I. ann. 1303. ibid. pag. 486. Charta Philipp. Rom. Reg. ann. 1205. art. 9. ibid. pag. 209 :
Ut, quicumque excommunicatus fuerit a dom. apostolico, in Banno statim sit imperiali.
Ut Summi Pontificis excommunicationem Imperator, ita Episcopi quivis judex in Bannum convertebat. Frideric. 1. Constitutio ann. 1187. ibid. pag. 184 :
Quem episcopus legitimis induciis citatum justitia dictante excommunicaverit, et hoc judici insinuaverit, judex eum Banno proscriptionis condempnet, neque prius, etc.
Bannus Domni Imperatoris vel Regis,
quem per semetipsum consuetus est bannire, id est, de mundeburgio Ecclesiarum, viduarum, orphanorum, etc
. in Capitulari 7. Caroli Magni ann. 803. cap. 1. Vide Bannum 3.
Bannus Sacer, Limites intra quos Ecclesiæ immunitas definitur. Extat in Cluniacensi Bullario pag. 25. Designatio sacri banni, seu limitum districtus Monasterii Cluniacensis :
Placet etiam nobis vobisque placeat suademus,... huic loco... quosdam certos limites immunitatis ac securitatis circumcirca undique assignare, ipsosque limites Sacri Banni.
Infra :
Itaque termini Sacri Banni sunt hi, etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannus Exemptionis, eadem notione, in Constitutionibus MSS. Ordinis Cluniac. :
Nullus monachus infra Bannos Exemptionis nostræ comedat aut bibat, aut die ac nocte jaceat... et præcipue in villa Cluniaci seu aliis locis omnibus et locis circumvicinis infra Bannos.
Bannum Mittere super rem, aut personam aliquam, dicebantur Principes, cum eam, publicato banno seu edicto, in suam protectionem suscipiebant. Notitia ann. 1047. apud Ughellum in Episcopis Asculanis :
Insuper Misit suum Bannum (Imperator) super prædictum Episcopum, et super jam supradicta curte,... ut nullus quilibet homo audeat jam dictum Episcopum, vel partem jam dicti Episcopi exinde divestire, molestare vel inquietare sine legali judicio.
Occurrit passim apud eumdem Ughellum tom. 1. pag. 849. 852. 960. Charta Caroli Magni apud Crantzium in Metrop. lib. 1. cap. 2 :
Si quisquam hoc idem nemus nostro Banno munitum,... studio venandi... introierit, etc.
Versus in Vicelinum Archiepisc. Bremensem :
Chartas conscriptas, et res in scripta redactas,
Bullis firmavit, Bannoque suo stabilivit.
Charta Chunradi II. Imp. ann. 1025. in Privilegiis Eccles. Hamaburgensis :
Bannum autem nostrum super omnes hos illic venientes, ut illuc eundo et redeundo habeant pacem, facimus, eundemque Bannum nostrum prædicto Archiepiscopo ob suum fidele servitium ea ratione concedimus, etc.
Forma autem Mittendi Bannum super aliqua re vel persona, quæ fuerit, docet vetus Notitia Judicati ann. 891. in Tabulario Casauriensi :
In eadem hora sic [] prendiderunt Missi sacri Palatii unum fustem in manus suas, et Bandum miserunt præposito, etc.
Alia Notitia ann. 1068. apud Franciscum Mariam in Mathilde Comitissa, lib. 3. pag. 140 :
Petivit... ut pro Deo et anima domini Regis suorumque mercede Mittere Bandum super jam dictas res et prædictum Advocatum in Byzantios bonos aureos duo millia, ut nullus quislibet homo, magna parvaque persona, prædictam Ecclesiam de jam dictis rebus sine legali judicio disvestire præsumat. Cumque ipse taliter quæsisset, tunc præfata D. Beatrix et Flaibertus Judex D. Regis ambo simul per fustem, quam in suis detinebant manibus, Miserunt Bannum super easdem res, et jam dictum Advocatum, ut nullus quilibet homo præfatam Ecclesiam de supradictis rebus disvestire præsumat sine legali judicio. Qui vero fecerit, duo millia bonos Byzantios aureos compositurum se agnoscat, medietatem parti Cameræ D. Imperatoris, et medietatem parti præfatæ Ecclesiæ.
Eadem habentur pag. 153. 161. in aliis Notitiis ann. 1073. et 1099.
Bannum Ponere super Caput alicujus, Eadem notione usurpatur in Notitia Judicati ann. 1028. in Tabulario Casauriensi :
Et investierunt præfatum Abbatem ex parte Imperatoris,... et posuerunt Bannum super caput ipsius Abbatis, ut si aliquis homo de ipsis rebus de Monasterii aliquid injuste tollere vel contendere præsumit,... componat de auro libras centum.
L. Henschel, 1840–1850.
Banno supponere aliquem, Eadem notione. Vide Bannum imperiale. Treuga Trasardi ann. 1194. ap. Pertz. vol. Leg. 2. pag. 197 :
De persona illius justitiam faciant, quam si habere non possent, Banno supponant.
L. Henschel, 1840–1850.
Banno constringere aliquem, Eum retinere. Conventus Erford. ann. 932. ibid. pag. 18 :
Ut nullus christianus ecclesiam pro reverentia petendo, ibique manendo, indeque revertendo alicujus publicæ potestatis Banno ibidem constringatur, ne forte dum ad ecclesiam causa orationis properat per Bannum impediatur pro salute animæ devote insistere.
Vide infra Banno constrictus.
Bannum Ponere, Proclamare, edicere, Mettre Ban ; in Consuetud. Lothar. tit. 8. art. 4. tit. 15. art. 10. in Charta Friderici I. ann. 1175. pro Ecclesia Bellicensi, apud Guichenonum in Episcopis Bellic. pag. 33 :
Nulla persona Bannum quod Episcopus in civitate posuerit, infringere præsumat.
In Charta Friderici II. ann. 1238. apud Joann. Columbum lib. 1. de Episcopis Valentin. n. 54 :
Banna ponere, et a transgressoribus pœnas exigere.
Charta Communiæ Crespiacensis ann. 1223 :
Concessimus etiam quod Bannum facere non poterimus super Burgenses nec super eorum res, nisi de assensu eorum.
Stabilimenta S. Ludovici lib. 1. cap. 24 :
Bers si a toutes Justices en la terre : ne li Rois, ne puet Mettre Ban en la terre au Baron sans son assentement : ne li Bers ne puet mettre Ban en la terre au Vavassor.
Vide Legem Longobard. lib. 1. tit. 14. § 11. Carol. M. cap. 32. apud Ansegis, lib. 3. cap. 66. Pertz. ann. 811. de Exercit. cap. 4. vol. Leg. 1. pag. 170. et Gallandum de Franco Alodio pag. 250.
In Bannum Mittere, Confiscare, in fisci potestatem edicto publico redigere, quo loco mittere idem valet ac ponere ; unde nostri Mettre. Hincmarus Remensis in Quaternion. ad Regem Carolum pag. 381 :
Quidquid de rebus et facultatibus Ecclesiasticis ad gubernandum acceperat,[] jussione vestra per Vicecomitem ipsius pagi, in Bannum quod jus lingua Latina proscriptio confiscando vocatur, est Missum.
Additiones ad Legem Salicam apud Eccardum pag. 186. n. xi. :
De proprio in Bannum Misso. Cujuscumque hominis proprietas ob crimen aliquod... in Bannum Missa fuerit... Quod si non de alia re, sed de ipsa proprietate, quæ in Bannum missa fuit, ac per hoc in nostram potestatem redacta.
Bannir les heritages, in Consuetud. Norman. art. 187. Vide Cap. Caroli Magni lib. 4. cap. 24. Ludov. I. Capit. legib. addenda ann. 817. cap. 11. conf. Carol. M. Capit. Ticinense ann. 801. cap. 13. Legem Longobard. lib. 2. tit. 43. § 3. Ludov. I. cap. 20. idem. Cap. Caroli Calvi tit. 29. § 3. tit. 31. § 6. Synod. Pistens. ann. 862. cap. 4. Edict. Pistens. ann. 864. cap. 6. Muratorium tom. 1. part. 2. pag. 130. etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Tollere vel Trahere de Banno. Rem confiscatam reddere primario possessori. Veteres Formulæ apud Murator. tom. 1. part. 2. pag. 130 :
Et post Comes dicit per istum fustem et istum wantum tollo omnes res ejus de Banno.
Et infra :
Ecce notitiam, quomodo res meæ fuerunt tractæ de Banno.
Bannum Alicui Judicare, Gall. Condamner au bannissement. in Capitul. 2. ann. 813. cap. 13.
Imbannire, Imbannare, in bannum mittere, in fiscum redigere. Hincmar. Laudun. in Schedula Episcopis et Regi porrecta pag. 433 :
Non latere vos scio... res Episcopi Laudunensis Ecclesiæ mihi commissæ, imo quidquid habebam in isto regno, exceptis principali Ecclesia et Episcopi domo et claustro primum esse Imbannata, etc.
Charta Andreæ Episc. Atrebat. ann. 1170. in Tabul. Eccles. Ambian. :
Unde ipse excommunicatus, et terra sua antecessoris nostri Atrebatensis Episcopi sententia fuerat Imbannita.
S. Bernardus Epist. 252 :
Super omnia plangitis, quod Ecclesiam S. Foilliani, quæ de ordine vestro est, Abbas noster de Villari fecerit Imbanniri ;
id est, poni sub interdicto, uti mox diserte innuitur. Adde Chartam Communiæ Tornacensis ann. 1187. et Hemereum in Augusta Viromand. pag. 161. Appellationem Episcopi Albiensis inter Instrum. tomi 1. novæ Gall. Christ. col. 9. Embannir, in Consuetudine Lotharingiæ tit. 8. art. Mettre embannie, in Consuetud. Barrensi art. 50.
Per Bannum ad Placitum Venire, id est, per submonitionem Regiam. Charta Lotharii Reg. Provinc. ann. 855. tom. 12. Spicilegii Acheriani pag. 133 :
Ad dictum itaque Palatium jam vocitatus Witgarius non solum venire contempsit, sed etiam Bannum nostrum pro nihilo duxit. Jussimus præterea illum denuo ad hoc præsens placitum per Bannum Venire : sed sicut primum, similiter et secundum et tertium sprevit, jussisque nostris in nullo obediens extitit, etc.
Vide Mannire.
Bannum Adimplere, in Lege Ripuar, tit. 65. dicitur is qui mandatum regium quod ei per bannum et submonitionem indictum est, exequitur : verbi gratia, si banniatur, aut submoneatur ad exercitum.
P. Carpentier, 1766.
Bannum Currere, Exsequi, ut videtur. Stat. Mantuæ lib. 2. cap. 8. ex Cod. reg. 4620 :
Non possint nisi semel vel bis exire de Banno non curso, nisi prius citato adversario ad videndum eum extrahi de banno.
Si tamen legendum non sit, de banno incurso. []
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannum Frangere, in Charta Crodegandi Episc. Metensis apud Meurissium lib. 2. pag. 169.
P. Carpentier, 1766.
Id est Violare, Practicis nostris Briser ban. Inquisit. ann. 1268. ex sched. Pr. de Mazaugues :
Requisitus ubi fregerat Bannum, dixit quod sub Asperella.
Lit. ann. 1375. tom. 3. Ordinat. reg. Franc. pag. 207. art. 19 :
Quicumque Bannum dicti domini nostri vel baillivi sui fregerit, etc.
P. Carpentier, 1766.
Bannum minuere, Eodem significatu. Privil. capit. S. Barnardi de Rom. ann. 1358. tom. 3. Ordinat. reg. Franc. pag. 279. art. 26 :
Pertinet recipere prædictæ ecclesiæ de Romanis et capitulo et exigere a committentibus pro Banno minuto de die, commisso in locis vetitis circa villam Romanis certis locis, tres solidos et sex denarios, et septem solidos de nocte.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannum Violatum. Diploma Caroli M. pro Ecclesia Osnabrug. apud Miræum tom. 1. Edit. 1723. pag. 16 :
Quod si quisquam hoc idem nemus nostro Banno munitum, sine prædictæ Sedis Episcopi licentia, studio venandi, vel silvam exstirpandi, vel aliud agendi, unquam introierit, sciat se... pro delicto lx. solidos nostri ponderis, quos nobis pro Banno Violato deberi statuimus, redditurum.
Quod Ban Brisié vocatur in Literis Ducis Lotharingiæ ann. 1256. apud D. Brussel de Usu feud. tom. 2. pag. 1019.
Banna, quæ in Ecclesiis secundum consuetudinem eduntur ante matrimoniorum celebrationem, cap. 6. Extra, Qui matrimon. accus. poss. Ibidem cap. 22. de Sponsalibus 4. 1. Episcopo Bellovacensi :
Bannis, ut tuis verbis utamur, in Ecclesiis editis.
Provinciale Cantuariense Lindewodi lib. 4. tit. 1 :
In matrimonio quoque contrahendo semper tribus diebus dominicis vel festivis a se distantibus, quasi tribus edictis, perquirant Sacerdotes a populo de immunitate sponsi et sponsæ.
Ibidem tit. 3. Solennis Bannorum editio in matrimoniis. Occurrit apud Acherium tom. 5. Spicileg. pag. 620. in Concil. Senon. 1485. Baluzium tom. 2. Hist. Arvern. pag. 855. in Statutis synodal. Bertrandi de Turre ann. 1359. art. xxix. Martenium tom. 4. Anecdot. col. 391. col. 518. et alibi passim. Vide Edictum.
Bannum Pacis, quo pax indicta est edicto publico. Ekkehardus junior de Casib. S. Galli. cap. 1 :
Jubentur a Rege tunc quidem Arnolfo Episcopus et ipsi sub Banno pacis ad aulam Mogunciæ venire, causa publice peracta, rei majestatis lege pronunciati, ipsi in Ingelheim truduntur.
Chart. Scabinor. Traject. ann. 1230 :
Nos itaque scultetus, Scabini et consules ecclesiam S. Petri in suo jure stabilivimus et roboravimus per nostrum Fredhebannum.
Bannus, Idem quod Biennum, quod vide. Operarum præbitio, Gall. Corvée. Polypticus Floriacensis :
Et faciebat unum Bannum in vinea, alterum in prato, alium in messe.
Alibi :
Si ibi sunt cavaticarii, debent Kal. Octob. den. 4. et unum diem in Banno ; et ad
3 audientias venire cum suis eulogiis. Rursum :
Debet... pro caropera den. 5. Bannos 3. unum in vinea, alterum in prato, tertium in messe.
MS. cod. Irminonis Abb. German. fol. 59. col. 3 :
Habet ibi sex mansos, qui solvunt de argento omni anno solidos viiii. pro carropera ad trecas den. viiii... Bannos 111.
Breve 9. cap. 304. [] Guerardo pag. 116. Ibid. Breve 21. cap. 78. pag. 225 :
Banna 3. in unaquaque satione.
Adde Polypt. Fossat. cap. 10. et 16. post Irminon. 285. 287. Polypt. S. Remig. Remens. cap. 5. ibid. pag. 290.
Bannum Augusti, in Charta apud Paradinum in Hist. Lugdun. lib. 2. cap. 73 :
Bans de Mars et d'Aoust,
in Consuetud. de la Sale de Lile, tit. 1. art. 13. et Bononiensi art. 40. Atrebat. veteri art. 48. Vide Hist. Tornacensem Cognati lib. 4. pag. 77.
P. Carpentier, 1766.
Quo scilicet messibus cavetur : interdum Lex Augusti appellatur. Vide infra in Lex. Charta Guidonis comit. Fland. ann. 1289. ex Chartul. Namurc. in Cam. Comput. Insul. fol. 6. r°. :
Et se bourgois ou fius de bourgois menroit biestes en damage d'autrui, contre le ban des seigneurs, u se fist aucune chose contre le Ban d'Aoust, on poroit les biestes arester.
Accipi præterea interdum potest pro banno vini, quod eo mense particulatim divendere licet domino feudi. Charta ann. 1355. inter notas ad tom. 4. Ordinat. reg. Franc. pag. 384 :
Bannum et privilegium banni de vendendo vina ad tavernam, qua ante præsentium litterarum confectionem, perpetuo habemus et debebamus repetere, habere, percipere, ac edicta jubere seu juberi facere annis singulis perpetuo in dicta villa de Chaigny mense Augusti, in vigilia festi Assumptionis beatæ Mariæ virginis, et per septem dies tunc continue sequentes et complendos solummodo.
Vide in Bannum vini.
Bannum de Pascha, Bannum de Pentecoste, in Charta Theobaldi Comitis Blesensis ann. 1190. in Probat. Histor. Blesens. pag. 24.
P. Carpentier, 1766.
Quod de banno vini post Pascha vel Pentecostem usitato intelligendum est. Bulla Alex. PP. III. ann. 1178. ex Chartul. Latiniac. :
Per annum venditionis vini a Pasgua in xv. dies, vel a Pentecoste in xv. dies, etc.
Vide Bannum vini.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannum Hortorum, in Statutis Arelatens. MSS. art. 34 :
De Banno ortorum. Quicumque inventus fuerit in ortis... colligere ficus... sine licentia vel ortolani vel banerii solvat Communi xii. den.
P. Carpentier, 1766.
Bannum Nemoris, Quo silvæ usus prohibetur. Libert. Briancz. ann. 1343. tom. 7. Ordinat. reg. Franc. pag. 729. art. 21 :
Banna nemorum omnium, tam nigrorum quam aliorum dictæ bailliviæ, remisit universitatibus supradictis et singulis personis earumdem præsentibus et futuris ; salvis domino dalphino et suis pensionibus quæ fuerunt.
Bannum Vindemiarum, Edictum quo interdicitur vindemias peragere ante statutum a domino loci tempus in Charta Communiæ villæ Belnensis, apud Perardum in Chartis Burgund. Alia Roberti Ducis Burgund. ann. 1232 :
Notum... me dedisse hominibus meis Belnensibus Bannum, quem tempore vindemiarum in vineis Balnensibus habebam.
Libertates villæ de Chableiis, in Tabular. Campan. :
In toto territorio de Chableiis, quod debet Bannum suum, non debet aliquis Vindemiare vineas suas usque ad festum S. Remigii, nisi per mandatum Comitis, et mandatum B. Martini, etc.
Consuetudo Castellimellanii tit. xiii. apud Tbomasserium Consuet. Bituric. pag. 193 :
Item mondit Seigneur a droit de Ban, en sorte que nul ne puit vendanger sans son congié.
Ban de vendanges, in Consuetud. Andegav. art. 185. 186. Cenoman. art. 203. Bituricensi tit. 15. art. 5. et Burbon. art. 351.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bandium vel Bannium Vinearum, [] Eadem notione. Charta Bernardi de Turre anno 1308. apud Baluzium. tom. 2. Hist. Arvern. pag. 783 :
Item Bajulus S. Amantii ad requestam Consulum debet ponere Bandium Vinearum : et si post Bandium positum sit necessitas, debet dictus bajulus ad requestam dictorum Consulum dictum Bannium prolongare vel dimittere.
P. Carpentier, 1766.
Bannye de vignes, in Libert. villæ de Tannay ann. 1352. tom. 6. Ordinat. reg. Franc. pag. 61. art. 11 :
Ne ont, ne auront lidit seigneur ou dames Bannye de vignes ; c'est assavoir ès vignes soubz Tannay ;... esquelx vignobles lidit habitant et cil qui y auront vignes pourront venengier toustesfoiz qu'il leur plaira.
Bannum Vini, Jus quod domino feudi competit, cui licet vinum suum particulatim vendere certo dierum spatio, v. g. 40. tenentibus, seu hominibus suis a vini proprii venditione cessantibus. Ban à vin, et ban-vin dicitur in Consuetud. Turon. art. 102. 295. Andegav. art. 185. Cenoman. art. 201. 202. Marchensi cap. 23. et Juliodun. cap. 9. art. 1. cap. 28. art. 3. Charta Ebonis dom. Castrimeliandi de immunitatibus dicti Castri :
Non licebit mihi vel successoribus meis facere Bannum Vini, nisi per 40. dies per annum, et sic quilibet hominum meorum toto alio tempore libere ac sine aliqua contradictione vendere poterit vinum suum.
Charta Philippi Aug. ann. 1185. apud Morinum lib. 5. Hist. Vastinensis pag. 707 :
Eo die quo Bannum utrumque nuntiabitur, omnes tabernæ totius balivæ cadent.
Libert. Moirenci ann. 1164. tom. Hist. 1. Dalphin. pag. 16 :
Si Dominus vinum suum vendere voluerit cum bonæ vindemiæ fuerint, septem salmatæ erunt de vino puro, et octava erit de decocto : erit autem vinum illud de propriis vineis et de quartone, non empto, non de donato, non commodato. Et vindemiis factis considerabitur quis burgensium vinum suum plus vendiderit, et super illum uno denario vinum suum dominus vendere poterit. Si steriles vindemiæ fuerint, tertia pars erit de decocto ; si vero mediocres, quarta pars erit de decocto.
Vetus Inscriptio seu Charta Crestæ in Delphinat. apud V. C. Jacobum Sponium in Itinenario tom. 3. pag. 17 :
Hoc est testamentum de Banno Vini, quod dederunt suis hominibus Petrus Diensis Episcopus, et ejus nepotes Guillelmus Cresti cum suis infantibus, in omni tempore, nisi de 20. modiis vini puri inter omnes hoc bannum tali pacto facient. Quod si modius venditur duobus solidis, ipsi vendent suum tribus, et ita in omni pretio hoc bannum faciens quolibet tempore, nisi in Quadragesima et tempore messium. : pro hoc dono dederunt ei homines Cresti 60. sol. Valentinenses in testimonium sempiternum.
Charta Henrici D. Solliaci pro libertatibus d'Aiz en Berry ann. 1301 :
Bannum autem meum habebo singulis annis per totum mensem Maii tantummodo ad vina mea vendenda... ita tamen quod non potero vendere vinum fecidum vel botatum.
Tabularium Vindocinense Thuani Charta 105 :
Præterea suo tempore nemo ausus erat infra banleviam vinum vendere, quandiu Comes suum vinum vendere faciebat, quo aut non emendasset, aut vinum non perdidisset.
Consuetudines Lorriaci :
Nullus Lorriaci vinum cum edicto vendat, excepto Rege qui proprium vinum in cellario suo cum edicto vendat.
Charta ann. 1248. ex Archivo S. Germani a Pratis, cujus hoc fragmentum refert de Lauriere in Glossario : Licebit nobis... habere [] Bannum singulis annis in dicta villa de Antogniaco de duabus tonis quæ ibi sunt, vel aliis tantundem tenentibus, cum duobus trossulis pro implagio. Ita quod unam earum poterimus exponere venalem in vigilia Paschæ, et durabit Bannum illius tonæ usque ad Pentecostem, nisi vinum tonæ citius totum venditum fuerit, et tenebitur quilibet dictorum hominum emere unum sextarium vini ad minus de dicta tona, pretio legali imposito mediante. Si vero de tona prædicta, ultra illud quod prædictum est, aliquid vini residuum fuerit, illud residuum non licebit nobis vendere in jure Banni. Charta Sangermano-pratensis de manumissione hominum de Villa-Nova, ann. 1248. post Irminonem pag. 384 :
Item habemus Bannum in dicta Villa-Nova S. Georgii annuatim a die Pasche per unum mensem continuum et integrum ; et vendere poterimus in domo nostra vel extra, in dicta villa in uno loco, per servientes nostros proprios, vel per alios quoscunque de eadem villa in pluribus locis, vina qualia voluerimus seu Bannum, et quantum vendere poterimus, per totum dictum mensem : ita quod pro qualibet masura tenentur capere et recipere unum sextarium vini usque ad valorem octo denariorum ad minus, jure Banni, nec licebit alicui hospiti nostro vendere vinum in dicta villa quandiu duraverit bannum nostrum.
Charta ann. 1282. tom. 2. Histor. Ecclesiæ Melden. pag. 180 :
Item Bannum quod habent nomine Ecclesiæ suæ prædictæ in villa nostra de Nantholio ; videlicet quod in mense Augusti singulis annis in villa de Nantholio prædicti Religiosi possunt et potuerunt usque nunc vinum vendere, et nullus alius nisi ipsi in dicto mense, nisi hoc faceret de dictorum Religiosorum voluntate.
Adde Chartam Communiæ Atrebat. § 37. Historiam Ducum Burgund. Duchesnii pag. 12. Probat. Histor. Monmorenc. pag. 89. etc. Quale vero fuerit jus illud, pluribus definitur in Consuetud. municipali Turon. art. 102. 295. Andegav. art. 184. 186. Cenoman. art. 201. 202. 204. March. art. 818. Lodun. cap. 9. in Libertatibus MSS. villæ S. Desiderii ann. 1228. in Charta communiæ Nivern. ann. 1194. etc. De eo etiam copiose agunt Julianus Brodeus in Consuet. Paris. art. 7. n. 36. 37. et Dionys. Salvaingus in Tract. de Jurib. dominic. cap. 39. Marca in Hist. Beneharn. lib. 4. cap. 17. num. 8. Rocheflavinus lib. de Juribus dominicis cap. 14. etc. Vide præterea Concil. Parisiense VI. lib. 1. can. 52. Hist. Monast. S. Nicolai Andegav. pag. 6. et 1. Regest. Parlamenti fol. 17. sub. ann. 1259. etc. et Haltausii Glossar. Germ. col. 98. voce Bann-wein.
P. Carpentier, 1766.
Quod a vini proprii venditione tunc cessarent tenentes, jus illud Estanche de vin dicitur in Ch. ann. 1454. ex Chartul. Latiniac. fol. 78 :
Ung droit seigneurial, nommé et appellé vulgairement le Ban, qui est Estanche de vin, que nul des manans et habitans, de quelque estat qu'ilz soient, ne pevent, ne doivent en icelle ville (de Lagny) vendre vin à destail, ne à feur de taverne.
Vide infra Stagnum 4.
P. Carpentier, 1766.
Bannum Vendagii vini, Eadem notione. Charta commun. Clarimont. in Bassign. ann. 1248. tom. 5. Ordinat. reg. Franc. pag. 600. art. 12 :
Retinemus autem nobis in dicta villa Bannum vendagii vini per sex septimanas.
Vide Bannagium.
P. Carpentier, 1766.
Ejusdem originis ac notionis est vox Bennage, in Charta Guill. de Veteriponte[] ann. 1289. in Chartul. S. Joan. de Valle :
Nous recognoissons, disons et affermons leaument que les demoranz en la terre doudit prieuré (de S. Nicolas de Courbeville) vendanz vins, au temps que nos Bennages cheent chacun an ; c'est assavoir à Paques, à Penthecouste et à Noel, etc.
Vide Biennum.
P. Carpentier, 1766.
Certo, ut plurimum in Chartis designato tempore, eo jure gaudebant domini feudales ; interdum tamen in eorum arbitrio erat tempus illud assignare et eligere, ut colligitur ex Charta ann. 1272. in parvo Reg. S. Germ. Prat. :
Le ban de la vente de vin, que nous avons en toute la ville de Meudon par six sepmaines continuées une fois chacun an, en quel temps que nous voulions.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Banvinum, An idem quod Bannum vini ? Potius videtur esse tributum, quod primo exactum ab iis, qui vendebant vinum. Fragm. Hist. MSS. Stephanot. tom. 5. ex Archivo cœnobii Cornillon. :
Statuentes ne aliquis successorum nostrorum aut ministrorum a præfato monasterio, vel a propriis ipsius hominibus, ubicumque manserint, firmantias, vel Banvinum, vel expeditiones, vel tallias vel quæstas, vel condecimas ullatenus recipiant.
Chart. Concess. Henric. de Stalek Episc. Argentor. ann. 1252. apud Schilterum in Glossar. pag. 83 : De vino Bannus dabatur omni anno a vesperis Paschæ, usque ad sex hebdomadas, de qualibet carrata vini una ama, quæ a cauponibus ibidem medio tempore vendebatur ; id est vectigal pro concessione vini banniti. Jus Argoratense lib. 1. cap. 18. ibid. :
Episcopi hactenus sumserunt theloneum de carbonibus et canabo de consuetudine non de jure ; sicut et Bannum in vino, den Ban von dem Wine.
Eadem ratione Germanis Brodbann, Bierbann est vectigal de pane et cerevisia vendenda, etc. Adel. Vide Mittermaieri Princip. Jur. Germ. § 529. num. II.
Interdum vox Gallica Ban-vin, non unice vini dominici venum exponendi jus spectavit, sed et interdum distrahendæ carnis. Charta Philippi II. Regis Romanor. ann. 1208. descripta in Magno Recordo Leodiensi pag. 11 :
En Liege doit estre fait li institution et li assiet de vin deux fois l'an par le Conseil des Eglises et des Citains. Trois Banvins à li Evesques de droit : le premier est de vin ; se c'est siens propres, à le Pasques : le second des chars devant Quarême : li tiers est à le S. Joan de ses bleits, o wyt jours devant le Noel, et o wyt jours après, etc.
Vide præterea Thomasserium in Consuetudinibus localibus Bituricens. cap. 31. 46. 69.
P. Carpentier, 1766.
Bannum Moltæ, Ambitus, intra quem habitantes tenentur molere frumenta sua ad molendinum domini. Scacar. S. Mich. ann. 1216. in Reg. S. Justi Cam. Comput. Paris. fol 19. r°. col. 2 :
Judicatum est quod nullus potest nec debet facere molendinum venti vel aquæ infra Bannum moltæ, et quod nullus potest facere molendinum venti vel aquæ, nisi qui moltam habeat, vel habere debeat. Banmolin,
in Ch. Caroli comit. Valesii ann. 1314. ex Reg. 50. Chartoph. reg. ch. 56 :
La Contée de Chartres o toutes ses honneurs et ses appartenances, senonches, molins et ronmolins.
Rectius infra, Banmolins. Vide Bannire ad molendinum.
Bannum Usuale, Vetatio Consueta. Charta Caroli Magni apud Crantzium in Metropoli lib. 1. cap. 2 :
Cum in omni integritate in porcis silvestribus, cervis, [] avibus, et piscibus, omnique venatione quæ sub Banno Usuali ad forestum deputatur.
Bannire, Publico banno edicere, jubere, statuere. Decretio Childeberti Regis cap. 8 :
Similiter Kal. Mart. Coloniæ convenit, et ista Bannivimus, ut unusquisque judex, etc.
Capitulare 1. Caroli Magni ann. 802. cap. 39 :
Iterum Bannimus firmiter ut nemo amplius faciat.
Adde cap. 32. Capitul. 2. ejusdem anni cap. 20. Capitul. 7. ann. 803. cap. 1. Capit. Carol. II. supra laudata apud Confluent. cap. 6. Adnuntiat. post. redit. cap. 6. Chronic. Siciliæ apud Marten. tom. 3. Anecd. col. 68 :
Sexto decimo die mensis Augusti xi. Indictionis preco Bannivit publice per Panormum ex parte dicti Regis Frederici qualiter dictus dominus Rex omnibus fidelibus suis notum faciebat, quod inter eum et dominum Calabriæ est guerra Bannita.
Charta Caroli Comitis Valesii ann. 1315. in Tabulario Andegav. Cameræ Comput. Parisiens. pag. 11 :
Faisons sçavoir à tous, que comme ou temps passé notre Baillif d'Anjou ou terroir et en la Chastellenie de Saumur feist Banir et crier ban, que tous ceux qui nous devoient Sergents d'armes, les montrassent pardevant luy, ou à son Lieutenant, pour venir emprez nous et avec nous en la guerre de Flandres, etc.
Vide Bannense jus.
Bannire, Citare, submonere, banno seu edicto publico evocare. Edict. Pistense ann. 864. cap. 6. Convent. Carisiac. ann. 873. cap. 13. Capit. I. ann. 819. cap. 2. Bannire et locis congruis congregare, in form. 39. apud Lindenbrog. Leges Norman. cap. 25. apud Ludewig. tom. 7. Reliq. MSS. pag. 203 :
Retrobanivium dici solet, quando Princeps Normanniæ ad impetum hostium reppellendum, in expeditionem aliquam profectus per Normanniam Banniri faciebat.
Vide Bandegare, Bandeiare 1. Banderare et Bannimentum.
In Exercitum, vel Hostem Bannire. Lex Ripuar. cap. 65 :
Si quis legibus in utilitatem Regis sive in hoste, sive in reliquam utilitatem Bannitus fuerit, et minime adimpleverit, etc.
Adde cap. 67. § 2. Legem Longob. lib. 1. tit. 14. § 13. Carol. M. 35. idem. Capit. Caroli M. lib. 3. cap. 67. 69. e Capitul. Bononiens. ann. 811. cap. 1. 3. Capit. 2. ann. 813. cap. 9. Hostem adnuntiare, in Capitul. Car. Calvi tit. 31. cap. 3. Edictum Pistense ann. 864. cap. 3. Hostem denuntiare, in Annal. Francor. Bertinianis ann. 867. Hostem indicere, infra. Populum in hostem convocare, apud Flodoard. lib. 3. Histor. Remens. cap. 18. Benedicti Chronic. ap. Pertzium vol. Script. 3. pag. 705. lin. 34 :
Bandus missus ex ore regis in Francorum gens.... ut omnes hostiliter kalendas Maias, etc.
Fredegarius cap. 73 :
Exercitum in auxilium Sisenandi de toto regno Burgundiæ Bannire præcepit.
Idem cap. 87 :
Jussu Sigeberti omnes Leudes Austrasiorum in exercitum gradiendum Banniti sunt.
Capitul. 3. ann. 813. cap. 32 :
Si quis cum armis Bannitus fuerit et non venerit, etc.
Adde cap. 41 :
Hostis Bannitus,
exercitus submonitus, idem quod herebannum, in Capitul. 1. ann. 812. cap. 2. Hostile Bannum, in Capitul. 1. ann. 802. cap. 7 :
Ut hostile Bannum domni Imperatoris nemo prætermittere præsumat.
Formul. Marculf. Append. cap. 31 :
Taliter ei concessimus, ut de omnes hostes vel omnibus Bannis, seu et aribannus sit conservatus, ut neque vos, etc.
Vide Herebannum. Adel. Le Roman de Vacces MS : []
Li Rois Loeis fit semondre et Bannir son oust.
Philippus Mouskes in Chlotario IV :
Si asist Roume à ost Bannie
Rois Alebrans de Lombardie.
 :
Li Rois s'en vet ô sa grant ost Bannie.
Infra :
Fromond les a mandé à ost Bannie
Arriereban, dont il fist grant folie.
Chronicon Bertrandi du Guesclin :
Et li Quens de Monfort y vint a ost Bagnie,
A maint bon Chevalier et de bonne lignie.
Alibi :
Descendirent à pié, si con l'istoire crie,
Fors que le Prince de Galles, et sa Grant ost Banie.
Balduinus de Condato MS :
Que nus contre li ne se drece,
Ne ne prende sur lui banie,
Que maintenant à ost Bannie,
Ne soit cil mefait amendez, etc.
Assisiæ Hierosolymit. cap. 265 :
Se il avenit que le Roy chevauchast à ost Bani contre les ennemis de la Crois, et il avenist par aventure que l'ost fut desconfit, etc.
Adde veterem Consuetudinem Normanniæ cap. 44. Bandire hoste, apud Joan. Villaneum lib. 6. cap. 77. et lib. 7. cap. 119. Idem lib. 8. cap. 58 :
Fece Bandire hoste generale per tutto 'l regno. Solenni more indicta expeditio,
apud Lambertum Schaffnaburg. ann. 1074. Infra :
Illico missis circunquaque nunciis Principes in expeditionem solemni indictione evocant.
Formulæ solennes cap. 10 :
Cognoscatis in nostram eleemosynam illi, dum et ipse senex esse videtur, taliter nos concessisse, ut de omni hoste, vel omnibus Bannis et aribannis sit conservatus, etc.
id est, exempt de tout ban et ariereban, seu exemtus sit ab omni banno et submonitione pro hoste et exercitu.
Ad Placitum Bannire, in Capitulis ad Legem Salicam cap. 1. § 17. in Lege Longob. lib. 2. tit. 42. § 2. tit. 53. 52. § 22. lib. 3. tit. 12. § 4. Carol. M. 116. Lothar. I. 61. 66. e Capit. ann. 829. quæ pro lege habenda cap. 5. et ann. 805. in Theod. villa cap. 16. ubi legitur manniti. Quid intersit inter Bannire et Mannire vide apud Grimmium in Antiqu. Jur. Germ. pag. 844. num. 2. Roggium de re judic. German. pag. 190. Eichhorn. Histor. Jur. German. § 207. Savin. Histor. Jur. Rom. med. temp. vol. 1. § 65. in Capitul. Caroli M. lib. 3. cap. 40. 69. in Capitul. 3. ann. 803. cap. 20. Capitula minora Pertz. pag. 115. in Concil. Erfordiensi ann. 932. cap. 2. Pertz. vol. Leg. 2. pag. 18. Charta Otton. II. Imper. ann. 980. in Lunig. Spicil. Eccles. Cont. III. pag. 108 :
Comes nullus... publicum ad mallum eos Banniat.
Bannire Homines per Placita, in Capitul. 4. Caroli Magni incerti anni cap. 12. etc. Vide Corte Bandita in Bannum 2.
L. Henschel, 1840–1850.
Bannitio, Citatio. Leg. Long. lib. 2. cap. 43. § 3. Lud. Pii cap. 20. Adel. Vocem ibi non video, cap. 19. est Ammonitio. Bannitio, Proclamatio est in Constit. Henric. VII. Imper. apud Pertzium vol. Leg. 2. pag. 521.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannitor, Italis Banditore, Præco, Qui proclamat Banna. Chron. Siciliæ apud Marten. tom. 3. Anecd. col. 48 :
Quod Bannitores et præcones in singulis terris et locis nostri dominii quotiens banna publicare contigerit, dicant et banniant : Audite bannum et mandatum illustris Domini nostri Friderici.
Clerico Bannitori dicti domini Regis, in Constit. [] Henr. VII. Imper. ann. 1311. apud Pertz. vol. Leg. 2. pag. 520. lin. 47. pag. 521. lin. 24. Vide Banderagium 3. Banderia 3. et Bannaria.
Bannitus, Ipsa proclamatio, seu banni publicatio. Charta Roberti Comitis Drocensis ann. 1225. et 1232 :
Homines de Bonolio, qui solebant ire per Bannitum ad molendina Regis. Bannie et commandement,
in Consuetud. Britan. art. 21. 52. 520. 522. Calvimontensi art. 104. Bandiment, in Solensi tit. 10. art. 8. tit. 29. art. 25. Turon. art. 45. Andegav. art. 442. Juliodun. cap. 1. art. 21. 22. cap. 2. art. 7. etc. Bannales ad molendinos et furnos, in Charta ann. 1233. apud Thomasserium Consuet. Bituric. pag. 233. Bannée de four ou de molin, in vetere Consuet. Ambianensi art. 101. et Pontivensi art. 82. Ban de Molin, in Perticensi, Normanica et Peronensi.
Bannire ad Molendinum dicuntur domini, cum cogunt tenentes suos ad molendinum suum deferre sua frumenta molenda. Fulbertus Carnot. Epist. 14 :
Nostris hominibus novam angariam induxerit, Banniendo scilicet ut irent ad molendinum S. Audoëni, quinque leucis ut fertur, ab eorum hospitiis remotum.
Ejusmodi molendina dominica, bannalia vocant passim Consuetudines municipales. Vide Bannaliter.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Banitores Molendinorum, Tenentes qui debent uti molendino domini sui. Charta Theobaldi Blesensis Claromontis Comitis ann. 1215. in Tabulario Calensi pag. 170 :
Dedi etiam ei molendina mea de Alneto, cum omnibus Banitoribus eorum.
Banarii, Bannerii, qui banno domini subditi, in illius molendino frumentum suum molere debent, in Regesto Olim fol. 28. Banniers, in Consuetudinibus municipalibus nostris passim. Charta Mathæi Comitis Bellimontis :
Concessit etiam saumarium unum ad opus molendini S. Leonori, ea scilicet conditione, quod Banerios aliorum molendinorum Monachi ad suum molendinum nullatenus recipiant.
Charta Sangerm. Prat. ann. 1248. post Irminon. pag. 385. Alia ann. 1250. ibid. 389 :
Item omnes hospites nostri dictarum villarum... Bannarii ad molendina nostra per bannum molere et multuram solvere ; et idem..... ad furna nostra per bannum coquere,
etc. V. Banearius et Banerius 1.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Eadem notione Bannarii et Bannerii dicuntur ii qui furno dominico et bannali uti debent, atque ob id certam præstationem exsolvere. Charta ann. 1185. ex Archivo Prioratus Domini-Martini :
Consuetudines quæ in aliis furnis Domini-Martini tenebuntur, in furno Canonicorum servabuntur ; nisi Prior et burgenses burgi B. Martini qui Bannarii sunt in furno B. Martini, de voluntate sua in furno Beati Martini consuetudines instituerint.
Alia Thomæ Abbat. Sangerman. ann. 1250. apud Lobinell. tom. 3. Hist. Paris. pag. 207 :
Homines de dicto Burgo S. Germani, Bannarii ad furnum nostrum... per bannum coquere et furnagia, prout hactenus consueverunt, nobis solvere tenebuntur.
Alia Abbatis Beati Maglorii Parisiensis ann. 1277 :
Noverint universi... quod nos convenerimus cum nobili viro Almarico Comite Montisfortis super permutatione furni nostri de Monte-forti et Banneriorum nostrorum et omnium illorum, quæ accipiebamus quacumque ratione in aliis furnis de Monteforti.
Charta Gallica scripta ann. 1295. ex Chartul. S. Vandreg. tom. 1. pag. 252 :
Il me demandoient et vouloient que je [] forniasse à leur for heritablement comme Bannier.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannalis Furnus, in Charta ann. 1261. ex Hist. Mediani monasterii pag. 328. Nostris Four bannal. Vide Banderius Furnus, et Bannia 1.
Banneura, Jus Bannalitatis. Tabular. Moriniacense ch. 19 :
Dicentibus quod ipsi Abbas, et Conventus ad dictos molendinos molere non tenebantur ratione alicujus Banneure.
Occurrit ibi pluries.
L. Henschel, 1840–1850.
De his juribus Bannalibus vide Ictos ; Merlin. Repert. voce Ban. Loisell. Instit. Consuet. vol. 1. pag. 299. Bouhier. ad Consuet. Burgund. cap. 61. Oper. vol. 2. pag. 667. Mittermaier. Princip. Jur. Germ. § 528. 629. Eich hornii § 161. num. 4. et § 185. seqq. etc.
Bannire, In bannum mittere, edicto publico proscribere, relegare, nostris Bannir Chron. Parmense ad ann. 1303. apud Murat. tom. 9. col. 847 :
Domini de sancto Vitale et domini de la Porta, et alii omnes tam Banniti quam confinati de dicta parte Episcopi, cum ghirlandis in capitibus redierunt Parmam sani et salvi et absque aliquo rumore.
Ubi Bannitus is esse videtur qui toto solo, unde proscribitur, exulat ; confinatus vero cui exilii locus attribuitur. Constit. Frider. II. Imper. ap. Pertz. vol. Leg. 2. pag. 244. lin. 11. 16. 31. etc.
P. Carpentier, 1766.
Nequaquam prætermittendus est mos in comitatu Atrebatensi receptus, quo ab occisione banniti seu proscripti immunis erat interfector, modo illius capiti, quem intra limites comitatus occiderat, denarium argenti supponeret. Lit. remiss. ann. 1378. in Reg. 114. Chartoph. reg. ch. 129 :
Par la coutume notoire de ladite conté d'Artois, cellui ou ceulz qu'il (qui) treuvent banniz ès mettes de laditte conté, et les mettent à mort, sont et doivent estre de ce quittes et tenuz paisibles, en mettant un denier d'argent soubz la teste du banni mort.
Conf. Grimmii Antiquit. Juris Germanic. pag. 677. seqq.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Banire, Proscribere. Charta Ludovici II. Regis Siciliæ e Musæo D. Brunet :
Domos Clericorum... seu eorum bona quecunque Banire.
Vide Forisbannire et Bannejare 1. Gemma Gemmar. :
Ebannire, uszbannen.
Bannire Silvam dicitur, qui ejus ingressum prohibet. Innocentius III. PP. lib. 13. Epist. 95 :
Quod Bannierant silvam ipsam et facerent custodiri.
Vide Defensa, Bandeiare 2. Bannalis, Bannejare 2. et Bannese.
Banniatio, seu Bannitio, Proscriptio. Matth. Paris :
A regno Angliæ perpetua Bannitione proscriptum.
Edictum Johannis Regis Franc. ann. 1352. tom. 2. Ordinat. Reg. Franc. pag. 497 :
Vulnerantes autem alii suspendium, et alii Banniciones non immerito, pro dolor, incurrisse noscuntur.
Chron. Corn. Zantfliet apud Marten. tom. 5. Ampliss. Collect. col. 364 :
Hæc autem Bannitio sive proscriptio... fuit roborata literis ac sigillis.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Banimentum, Bannimentum, Eadem notione, Gall. Bannissement. Johan. Barberius in Viatorio utriusque Juris parte 1. de violatoribus exilii :
Pœna violantis exilium seu Bannimentum est secundum quod crescit contumacia.
Rymer. tom. 5. pag. 61 :
Bannimenta quæcumque contra quosque promulgata revocandi, ipsosque bannitos ad statum pristinum restituendi.
Idem tom. 3. pag. 224 :
Quod... minus juste bannitus fuerit, volumus sibi Bannimentum remittere.
Ibidem bis repetitur. Charta Philippi V. [] Regis Franc. adversus Italos negotiatores in Francia :
Sub pena banniendi a regno prædicto procedantque contra ipsos et quemlibet ipsorum ad Bannimentum, etc.
Vide suo loco.
Bandire, Edicere, publicare. Charta Rodulphi Regis ann. 924. apud Ughellum in Episcopis Veronensibus :
Insuper etiam et nostro bando Bandimus, ut si quis, etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannisare, Bannizare, Eadem notione. Bulla Pascalis II. ann. 1106. ex Archivo B. Mariæ de Caritate ad Ligerim :
Ego Apostolica auctoritate præcipio et Bannizo quatenus, etc.
Charta Bernardi de Turre ann. 1256. apud Baluzium tom. 2. Hist. Arvern. pag. 510 :
Item Ballivus debet Bannisare quæcumque fuerint Bannisanda, primo ex parte domini prædictæ villæ, et postea ex parte militum, sicut vindemias et gastina bladorum et aliarum rerum.
Bannus Episcopi, Excommunicatio. Acta Murensis Monasterii pag. 13 :
Episcopi legitimo Banno confirmata, etc.
Fragmenta Capitularium edita a V. Cl. Steph. Baluzio cap. 11 :
Quisquis Bannum vel excommunicationem Episcopi vel Presbyteri superbiendo comtempserit, etc.
Adde Reginon. lib. 2. cap. 419. Lambertus Schaffnaburg. ann. 1074 :
Qui cætera religionis jura ausu barbaro temerassent, Episcopali Banno ad satisfactionem vocavit.
Infra :
Ad pœnitentiam sub Episcopali Banno evocavit.
Charta Henrici I. Reg. Franc. ann. 1057. in Hist. Monasterii S. Mariæ Suession. pag. 437 :
Si vero in supradictis locis Bannus aliquando acciderit, Episcopus Ecclesias sine dilatione reconciliet, et nunquam pro aliquo forisfacto ministerium Dei ipsis Ecclesiis remaneat, etc.
Walramus Episc. Naumburgensis de Investitura Episcopor. :
Sequitur autem consecratio, ut Bannus Episcopalis banno regali conveniens in communem utilitatem operetur.
Charta Philippi Archiepiscopi Colon. ann. 1189. :
Ut si quis in posterum ausu temerario in contrarium moveretur, Banno se sciret obligatum esse, et subjectum maledicto excommunicationis.
Tidericus Langenius in Saxonia de Henrico Imp. excommunicato :
Summo notatus Banno fuit ipse notatus,
Non fuit humatus quinquennis post fuit tumulatus.
Epistola S. Hildegardis Abbatissæ ad Christianum Archiep. Mogunt. in ejus Vita :
Coloniensis Archiepiscopus in Moguntiam venit, et quodam milite libero homine assistente, qui sufficientibus testibus probare voluit, quod ipse et prædictus mortuus adhuc in corpore vivens, cum pariter in eodem excessu fuissent, pariter etiam a Banno, eodem loco, eadem hora, ab eodem Sacerdote soluti essent.
Miræus tom. 1. Oper. Diplom. pag. 527. col. 2. edit. 1723 :
Si autem aliquo forefacto Principis provinciæ, sive aliorum quorumcumque terra in Banno teneatur, remotis excommunicatis, foribus clausis divinum in Ecclesia celebretur officium. Bannus Episcopi
pro Interdicto tom. 7. Spicil. pag. 411 :
Nostrum monasterium et parochia tandiu ab episcopo in Banno posita erat, ut in eis nemo cantaret, donec de cella Abbatis et de tota curia et atrio Herimannus exiret.
P. Carpentier, 1766.
Bannum, Anathema. Pontif. MS. eccl. Elnens. ubi de benedictione virginum :
Deinde episcopus publica voce Bannum, id est, anathema, ponat, ne quis eas a servicio divino, cui sub vexillo castitatis subjectæ sunt, abducat.
Vide [] Bannus Episcopi, Interdictum et Excommunicatio.
Banno Constrictus, Excommunicatus. Ditmarus lib. 2. in Actis SS. Benedict. sæc. 5. pag. 501. :
Hic quia Herimannum, dum vixit, Banno constrictum habuit, suppliciter rogatur a filio, ut et solutionem saltem defuncto impederet, et in Ecclesia eum sepeliri liceret.
Banniti, Excommunicati. Vita Burchardi Episcopi Wormaciencis :
Bannitos seu a se anathematizatos clementer absolvit.
Raimundus in Summula :
Æger Bannitus cupiens sibi sumere corpus,
Hic absolvatur pro re quacunque ligatus
Extiterit.
Ita alibi non semel vocem Bannire, pro excommunicare usurpat :
Nullus habet Bannos, nisi personæ speciales,
Ut sunt Pastores, vel eorum legitimati,
Quique suis locis Bannire solent, etc.
Vide Gregorium VII. PP. lib. 2. Epist. 46. et Inquisitiones Synodales cap. 70. apud Reginonem lib. 2. de Ecclesiast. disciplin. cap. 5. et Bandius.
Banneratus, Proscriptus, banditus, in Additamentis ad Matth. Paris pag. 107.
Bannizatus, Eadem notione. Charta Potestatis Parmensis apud Matthæum Westmonaster. pag. 341 :
Nostros quoque Bannizatos de suis Militibus et populo interficimus ultra mille, etc.
Bulla Paschalis II. PP. ann. 1106. pro Ecclesia S. Mariæ de Caritate :
Ego apostolica auctoritate præcipio et Bannizo, quatenus infra ambitum terminorum, qui hic inferius subscripti sunt,... violentiam qualibet occasione inferre præsumat.
Id est, sub pœna banni, vel excommunicationis.
Bannerii, scilicet custodes bladorum, vinearum, et fructuum et possessionum, in Usaticis Aquarum mortuarum ann. 1246. alias Messarii, qui nimirum ut banna de non involandis bladis, vineis, aut fructibus serventur, invigilant. Bannars, in Consuetud. Comitatus Burgundiæ art. 56. et Lotharing. tit. 8. art. 3. tit. 15. art. 11. Charta Fulconis Comitis Andeg. ann. 1033 :
Si vinum cum banno vendidero, Bannerius meus torrentulum de barra non transibit causa capiendi vasa ementium Monachorum vinum.
Instrum. ann. 1300. tom. 1. Hist. Dalphin. pag. 54 :
Bannerii sive custodes ab ipsis vel eorum locum tenente communiter deputentur.
Aliud ann. 1350. tom. 2. Ordinat. Reg. Franc. pag. 479 :
Item, quod Bajuli qui pro tempore fuerunt de Gleiolla habeant quolibet anno, instituere Bannerium seu Bannerios, vocatis Consulibus prædictis, et cum consilio eorumdem, et quod ille Bannerius, seu Bannerii habeant præstare juramentum.
Adde Chartam ann. 1307. ex Archivis S. Victoris Massil. et Statuta Arelat. MSS. art. 34. Vide Bandairagium, Banderium et Banerius 2.
Bannerii, Apparitores, submonitores. Concilium Avenionense ann. 1279. cap. 4 :
Si officiales, vel locorum domini quilibet sæculares, seu eorum cursores aut Bannerii ceperint Clericum aliquem, etc.
Bannerio Castellaniæ de Clusa in Charta ann. 1361. tom. 1. Hist. Dalphin. pag. 150. conceditur facultas
citandi, ajornandi, muletandi (mulctandi) arrestandi banneyandi, banna levandi, et alias ipsum officium meyneriæ et Banneriæ, prout consuetum extitit... exercendi.
Hac in Charta bis legitur vox Bannerii cum voce Meynerii semper conjuncta, unde liquet eumdem hic fuisse Meynerium et [] Bannerium. Occurrit eadem notione tom. 2. pag. 161. col. 2. Vide Maynerius.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Banniatores, Iidem qui Bannerii alterutra vel etiam utraque notione : qui blada vineasque custodiebant, haud raro Apparitorum munere fungebantur. Chartularium S. Vincentii Cenoman. fol. 1. et seq. :
Hæc sunt caritates artocoparum, quæ redduntur in Natale Domini, in Pasca Domini, in festo B. Vincentii cum pane et vino, Episcopo iiii. Cantori i... Hamelino de Marce ii... Barrario. i. Banniatoribus ii.
Hæc ibidem, aliquot solummodo mutatis nominibus, quater repetuntur ipsissimis verbis, nisi quod fol. 1°. v°. sic legitur :
Hæc sunt karitates artocrearum in Natale Domini, in festo S. Vincentii et in Pascha, quas debemus, Cantori Cenoman. i. Hugoni de Rivelon apud Ardentes i... Berrario i. Banniatoribus ii. Villicis ii. etc.
Vide Banerius 3.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannaria, Banneria, Officium Bannerii, quo sensu non semel sumitur in Charta ann. 1361. Hist. Dalphin. mox laudata ; et in Statutis MSS. Augerii Episc. Conser. :
Nullus privilegio clericali gaudere volens, sergentariæ seu Bannariæ officio uti præsumat.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Banneare, Officium Bannerii exercere. Hist. Dalphin. tom. 2. pag. 591 :
Item quod maignerii seu Bannerii curiæ Dalphinatus Banneare non possint nec debeant in feudis, in quibus habent hanna et habere consueverunt valvassores seu alii nobiles Dalphinatus.
[]« 2 bannum » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 556c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/BANNUM2
2. BANNUM, Pœna et mulcta pecuniaria, qua quis banni seu legis infractor punitur, ut est in Præfat. ad Capitulare Saxonum ann. 797. In hoc a justitia seu Condemnatione distinguitur, quod Condemnatio pœna sit a Judicibus inflicta ; Bannum vero mulcta pecuniaria Statutis et Consuetudinibus locorum fixa et determinata. Capitulatio Caroli M. de partibus Saxoniæ ann. 785. cap. 15 :
Undecumque census aliquid ad fiscum pervenerit, sive in frido, sive in qualicumque Banno, etc.
Additio 4. Ludovici Imp. cap. 28 :
Ut ex his singulis Bannus noster persolvatur, si a quoquam frustrata hæc fuerint,
quæ scilicet banno publico vetantur. Bannum solvere, in Lege Saxon. tit. 2. § 9. 10 Charta Friderici Imperat. : pro Ecclesia S. Eugendi ann. 1175. inter Instrum. tom. 4. novæ Gall. Christ. col. 22. B :
Quod qui facere attemptaverit... Banno nostro subjaceat, et pro pœna satisfactionis quinquaginta libras persolvat.
Charta ann. 1224. ibid. col. 102. A. :
Assignamus in perpetuum monasterio dictæ Abbatiæ.... viginti quinque solidos, et etiam Bannum dictæ villæ annuatim percipiendos in festo B. Bartholomæi.
Conradus Usperg. in Friderico I :
Et ne quis contra illud attentet venire, Bannum, id est pœnam pecuniariam constituit.
Infra :
Judices quoque præfecit singulis civitatibus Lombardiæ, qui ex parte Imperatoris Banna supradicta reciperent.
Sentent. Frideric. I. Imper. ann. 1172. ap. Pertz. vol. Leg. 2. pag. 143 :
Pœna centum librorum auri et Banni nostri hujus sacræ legis violatores condempnantes.
Constit. Rudolfi. I. Imperat. ann. 1277. ibid. pag. 420 :
Pro Banno centum libras Pragenses curiæ nostræ solverint.
Alia Frider. II. Imper. ann. 1220. ibid. pag. 243 :
Banno mille marcarum præcipimus subjacere.
Usatica Aquarum mortuarum ann. 1246 :
Cohercio Banni, et ipsum Bannum sint curiæ nostræ,... Bannum autem tale sit, scilicet de ovibus et capris una pogesia, etc.
Adde Joan. de Collemedio [] in Vita B. Joannis Episcopi Morinens. n° 21. Convent. Rastip. ann. 1104. ap. Pertz. l. 1. pag. 62. lin. 26. Occurrit passim hac notione. De Discrimine inter Bannum, Witta et Fredum in legibus antiquis vide Gærtner. ad leg. Saxon. tit. 2. § 10. Adel. Confer Grimmii Antiq. Jur. Germ. pag. 657. num. 11.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannimentum, Eadem notione. Hist. Dalphin. tom. 2. pag. 161. col. 2. init. :
Item quod possint... bannerium ponere, Bannimenta accipere, levare, exigere a comitentibus eadem, a septem solidis sex denariis inclusive usque ad unum denarium.
Vide Bandayragium.
Bannum Componere, Mulctam exsolvere pro neglecto banno vel violato : Payer l'amende. Capitul. Caroli Calvi tit. 9. cap. 9. Capitul. missor. ann. 853. Pertz. pag. 419.
Sciam quia et Bannum nostrum component, et simul cum excommunicatione Ecclesiastica nostram harmiscaram durissimam sustinebunt
. Adde tit. 28. pag. 251. 1. Edit. Edict. Carisiac. ann. 861. Pertz. pag. 477. Adde Convent. Silvacens. ann. 853. cap. 7. et 9. Attiniac. cap. 6. Pertz. pag. 424. et 429. Charta Guillelmi Ducis Aquitani apud Baluz. tom. 2. Hist. Arvern. pag. 18 :
Si autem hanc nostram definitionem aliquis tentando violare præsumpserit, quod nostrum est, Bannum componat.
Bannum Mittere, Mulctam imponere. Capitulatio Caroli M. de partibus Saxoniæ ann. 785. cap. 30 :
Dedimus potestatem Comitibus Bannum mittere infra suo ministerio de faida vel majoribus causis in solid. 60. de minoribus vero causis Comitis Bannum in sol. 12. constituimus.
P. Carpentier, 1766.
Bannum levare, Mulctam pecuniariam exigere, Pactum inter commune de Competro et loci de Paulhe ann. 1376. tom. 7. Ordinat. reg. Franc. pag. 69. art. 7 :
Fuit actum et expresse conventum inter dictas partes, ut supra, quod unus banerius in dicto loco de Paulhe, qui Bannum levet, prout bannerii de Competro.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Banneiare, Idem quod Bannum mittere. Charta. ann. 1296. ex Armar. Massil. n°. 308 :
Statutum Provinciæ Arelat. super hoc edictum contra Banneiantes personas Ecclesiasticas, animalia, et familiam eorum.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Banniare, Eadem notione. Charta ann. 1403. ex Archivo Massil. :
Quilibet homo possit et valeat Banniare et gayare pro banno avere quorumcumque exontium grossum vel minutum.
Bannum Dominicum, Mulcta quæ Domino seu Principi exsolvebatur pro infracto banno dominico, eratque 60. solidorum. Antiquissimum circa ann. 772. editum de Banno capitulare, quod e Cod. Babenberg. Leg. Salicæ dedit Pertzius vol. Leg. 1. pag. 34 :
De illos octo Bannus unde domnus noster vult quod exeant sol. 60. 1. Dishonoratio sanctæ ecclesiæ. 2. Qui injuste agit contra viduas. 3. De orfanis. 4. Contra pauperinus qui se ipsus defendere non possunt qui dicuntur urvermagon. 5. Qui raptum facit, hoc est qui feminam ingenuam trahit contra voluntatem parentum suorum. 6. Qui incendium facit infra patriam, hoc est qui incendit alterius casam aut scuriam. 7. Qui harizhut facit, hoc est qui frangit alterius sepem aut portam aut casam cum virtute. 8. Qui in hoste non vadit. Isti sunt octo Banni domino regis unde exire debent de uno quisque solido 60.
Capitulare 1. Caroli Magni incerti anni cap. 57 :
Ut Bannus quem per semetipsum[] Dominus Imperator bannivit, sexaginta solidos solvatur.
Capitul. Caroli M. lib. 6. cap. 96. 97. :
In triplo cui aliquid abstulit, legibus componat, et insuper bannum nostrum, id est, 60. solidos nobis persolvat.
Capit. Caroli. C. tit. 31. Edict. Pistense cap. 15 :
Bannum nostrum, id est, solidos 60. componat.
Infra :
Bannum 60. solidorum componat.
Adde cap. 20. 28. Lex Longob. lib. 2. tit. 6. § 3. Ludov. Pii, cap. 12. e Capit. Leg. add. ann. 817. cap. 4. :
Bannum nostrum, scilicet 60. sol. id est, triplum componat.
Apud Pertz. vol. leg. 1. pag. 211. legitur :
Bannum nostrum, id est 60. solidos, in triplo componat.
Notitia Judicati ann. 1024. in Tabulario Casauriensi :
Et prædictus Comes Bandum exinde misit, ut quicumque disvestire præsumpserit prædictum Monasterium sine legali judicio, sciat se compositurum Bandum, id est, solidos 60. medietatem Regi, et medietatem prædicto Monasterio.
Specul. Saxon. lib. 3. art. 64. Occurrit hæc loquendi formula in Capitul. Ludovici Pii editis post Capitula ejusdem Imper. ann. 824. cap. 2. et alibi passim. Unde evincitur simplex bannum fuisse 20. solidorum. Simplex, regale scilicet, erat 60. solidorum ; vide quæ mox laudantur e Capitul. et Eichhorn. Histor. Jur. Germ. § 164. A. Capit. de partib. Saxon. ann. 785. cap. 31 :
Dedimus potestatem comitibus Bannum mittere infra suo ministerio de faida vel majoribus causis solid. 60. De minoribus vero causis comitis Bannum in solid. 15. constituimus.
Confer Jus Provinc. Alem. cap. 1. apud Scherz. Haltausii Glossar. col. 927. voce Hœchste Besserung. Dominicum vero majus dicitur Wadiano, scribenti duplex Bannum fuisse, minus et majus, quod certa summa auri argentive solvebatur. Hinc
Bannum Dominicum Componere, Solvere, in Capitulis Caroli C. tit. 12. Synod. Silvac. cap. 5. 7. 9. tit. 13. Attiniac. cap. 6. Capitul. Carlomanni tit. 2. cap. 2. 4. in Lege Longob. lib. 1. tit. 9. § 30. 29. tit. 14. § 9. 11. lib. 2. tit. 19. lib. 3. tit. 1. § 31. Ludov. P. cap. 9. e Leg. add. ann. 817. cap. 1. Carol. M. cap. 30. 32. de exercit. ap. Ansegis. lib. 3. cap. 65. et 66. Lothar. I. cap. 30. Ludov. Pii cap. 25. e Leg. add. ann. 817. cap. 17. Cap. Car. M. lib. 3. cap. 66. lib. 4. cap. 1. 17. 22. 32. et alibi passim.
Bannum Regis, Eadem notione, in Charta Balduini Comitis Flandriæ ann. 1066. apud Buzelinum :
Si quis autem in aliquo contraire aut contradicere voluerit, centum libras auri persolvat, et Bannum Regis, et quod tentavit, irritum fiat.
Ita in alia Eustachii Comitis Bononiensis ann. 1070. apud Miræum in Notit. Eccl. Belgii cap. 101. Vide Capit. ann. 791. cap. 31.
L. Henschel, 1840–1850.
Bannum regium est etiam pecunia multatitia fisco regio inferenda, indeque omne tributum fisco regis solvendum. Henrici II. Imper. Chart. Worm. ann. 1002. ap. Schannat. num. XL. pag. 34 :
Quem regio fisco solvere debuit Regium Bannum et pacem... Episcopo... persolvat.
Alia Otton. II. Imper. ann. 973. ibid. num. XXVI. pag. 23 :
Omne theloneum... et alias utilitates omnes, quæ... in Dominicum fiscum redigi aliquomodo potuerant, in Banno, quod Penning-Ban vulgariter dicunt, aut ceteris solucionibus, etc.
Alia ann. 985. ibid. num. XXX pag. 26 :
Eadem Ecclesia tam in toletis, quam Bannis, duas tantum totius utilitatis partes tenuit, tertia... regio et imperiali [] fisco fuit reservata.
Alia Otton. III. ann. 988. ap. Ludewig. Reliq. MSS. vol. 7. pag. 465 :
Ut in eodem loco Halberstadensi dehinc teneat et faciat mercatum ac monetam, atque thelonium et Bannum ibi accipiat. Regius Bannus
dicitur in Chart. confirm. ann. 1295. ibid. pag. 438. Vide Haltaus. col. 1112. voce Kœnigsbann et col. 2195. ubi Bann-Pfennige interpretatur Denarios Bannales, qui a negotiatoribus, artificibus, eorumque mercibus cogebantur in fiscum regis sive imperatoris.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannum Regis Imponere, Banno Regis seu mulctæ, ob infractum bannum Regis debitæ, obnoxium declarare. Charta Raynardi Episcopi Lingonensis ann. 1068. inter Instrum. tom. 4. novæ Gall. Christ. col. 146. D :
Sed ne aliquo tempore, quod absit, audax impietas et sacra fames habendi cogat aliquem, instigante diabolo, in fratres ecclesiæ hujus (S. Michaelis Tornodor.) insurgere, qui illam calumpniam ex hiis quæ data sunt inferat, Bannum Regis nostrumque cum vinculo anathematis imposuimus.
Bannum (Dominicum) dupliciter vel tripliciter componere, duplici vel triplici mulcta damnari. Capitula Caroli C. tit. 29. Synod. Pistens. cap. 3. tit. 41. Synod. Pontigon. ann. 876. cap. 3. ibid. cap. 9 6. :
Quod qui temerare proterve præsumpserit, triplicem legem, et triplex Bannum nostrum persolvat.
Capitula Ludovici Pii in nova Conciliorum Editione sub ann. 824. c. 2 :
Sanguinis effusio in Ecclesia facta cum fuste, si Presbyter fuerit, triplo componatur, duas partes eidem Presbytero, tertiam pro fredo ad Ecclesiam : insuper Bannus noster.
Occurrit ibi non semel. Concilium Triburiense ann. 895. cap. 7. de Sacrilegio :
Ut res Ecclesiæ tripliciter componantur, insuper vero bannus Episcopalis exquiratur.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannum Assuetum, vel Consuetum, Mulcta pecuniaria 60. solidorum, quæ præter bannum dominicum pro infracto banno in quibusdam saltem casibus, a dominis exigebatur. Libertates Moirenci ann. 1164. tom. 1. Hist. Dalphin. pag. 16 :
Si alicui membrum abstulerit vel fregerit domino et vicario sex solidos, et sexaginta solidos ad plus præstabit, si clamor inde factus fuerit, alioquin minime ; tanti est Bannum Consuetum. Si membrum non fregerit, sed aliter percusserit, domino et vicario triginta solidos ad plus præstabit et Bannum Assuetum ; si aliquis licator vel meretrix viro vel mulieri, qui non meruerint, convicia vel percussuram fecerit, domino et vicario quatuor solidos ad plus præstabit, sine Banno Assueto.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannum de Nocte, Itidem mulcta ob violatum Bannum, puta ignitegii alteriusve consuetudinis per noctem observandæ, imposita. Instrum. ann. 1233. ex Archivo S. Victoris Massil. :
Quod relinquat omnes justitias et firmancias in omnibus casibus, exceptis tribus, adulterio, homicidio et capitali bello, excepto Banno de Nocte in quo percipiat duas partes dictus W.
Statuta MSS. Augerii Episc. Conseran. sec. 13 :
In locis in quibus post sonitum campanæ vel buccinæ de nocte laïci sine lumine ire prohibentur, Clericos hujus constitutionis auctoritate eamdem prohibitionem volumus observare, alioquin pœnæ propter hoc laïcis impositæ eos decernimus subjacere.... Idemque de Banno fructuum præcipimus observari, ut per hoc laïcorum vitetur scandalum et Clerici ab illicitis arceantur.
[]
P. Carpentier, 1766.
Bannum de Animalibus, Mulcta, quæ pro animalium damno imponitur. Charta fundat. Belli-prati ann. 1228. inter Instr. tom. 5. Gall. Christ. col. 299 :
Specialiter tamen eis concedens, ut si forsitan Bannum fiat de animalibus, quæ fuerint ad damnum inventa in silvis aut pratis, ipsæ pro suis animalibus damnum tantummodo restituant, et ad nullum aliud forefactum vel Bannum propter hoc teneantur.
Vide Bannum bestiarum.
Banna Grossa et Minuta, Majores aut minores mulctæ pecuniariæ, quæ, præter bannum dominicum, domino exsolvebantur ; in quo cum Banno assueto conveniunt ; in hoc vero ab eo differre videntur, quod ad nutum domini poterant minui vel augeri. Charta Amedei Comitis Sabaudiæ ann. 1360. apud Guichenonum in Episcopis Bellicens. pag. 57.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Banna Majora, minuta seu mediocria, Eadem notione, in Instrum. ann. 1390. Locum vide infra in Banneria.
Bannum Plenum. Capitula Caroli C. tit. 31. Edict. Pistense cap. 22 :
Qui in uno Comitatu alodem vel beneficia habent, et non tantum ibi habent, unde Plenum Bannum valeant solvere, etc.
Dominicum nempe, quod 60. solidorum erat, uti supra observatum. Vide Herebannum.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannitus de 60. Libris, Cui Bannum seu mulcta sexaginta librarum imposita est. Charta Philippi Augusti ann. 1194 :
Qui Bannitum de Sexaginta Libris hospitatus fuerit, sexaginta libras perdet.
Bannum Vadiare, Revadiare, vel Rewadiare, Pro mulcta a judicibus indicta vadium dare. Gager l'amende. in Consuetud. Comitatus S. Pauli art. 32. alias 63. Emendæ gagiatæ, in Statuto S. Ludovici ann. 1259. apud Nangium pag. 363. Lex Longobard. lib. 3. tit. 1. § 43 Lothar. I. cap. 43. :
Ut Bannum nostrum wadiare cogantur.
Vide Capit. Caroli M. lib. 4. cap. 70. Capit. Missor. ann. 817. cap. 27. Hincmarus Laudunensis :
Et pro eo quod in ea mansa intraverat, ut Bannum Rewadiaret, interpellaretur.
Infra :
Coegerunt illum meum alium hominem, ad quem inde nihil pertinebat, ut Bannum pro his Rewadiaret. Et Rewadiato Banno, minati sunt, quod ad mortem illum judicarent pro infidelitate Regis, nisi præsentialiter talia vadimonia daret, ac pro vadimoniis tales fidejussores, qui die statuta easdem res Regis Misso, quasi revestiendo, reconsignaret.
Capitula Caroli Calvi tit. 31. § 21 :
Ut per tres jam annos Bannum... Rewadiatum persolvatur, et ubi rewadiatum non est, rewadietur et solvatur.
Vide Herebannum, Lex, circa finem.
Bannus Episcopalis, Mulcta quæ Episcopo exsolvitur. Erant enim mulctæ reorum quæ ad Episcopos spectabant, ut, quæ sacrilegis irrogabantur. Concilium apud Theodonis villam ann. 821. cap. 1 :
Si quis Subdiaconum calumniatus fuerit, vulneraverit, vel debilitaverit, et convaluerit, quinque quadragesimas sine subditis annis pœniteat, et 300. solidos cum sua compositione et Episcopalibus Bannis Episcopo componat. Si autem mortuus fuerit,... Episcopalibus Bannis triplicibus componat.
Adde cap. 2. 3. Concilium Triburiense ann. 895. cap. 4. :
Si quis Presbyter.... vulneratus fuerit,... et articulo mortis præventus abierit, pretium Weregeldi tripartita partiatur divisione, id est, altari cui ordinatus fuerat, pars una : Episcopo in cujus diœcesi erat, altera : tertia parentibus de quibus ortus [] fuerat.
Can. 7. de Sacrilegio :
Sancimus et unanimes judicamus, ut res Ecclesiæ tripliciter componantur, insuper vero bannus Episcopalis exquiratur.
Can. 8 :
Nemo contemnat, neque transgrediatur Bannum ab Episcopis superpositum.
Infra :
Si quis post hanc hujus sancti Concilii diffinitionem inventus fuerit corrupisse Bannum ab Episcopis impositum, 40. dierum castigatione corripiatur, tantum in pane, sale, et aqua.
Can. 20 :
Jubeat eum dominus Episcopus per Bannum a se impositum ad se venire,... et Comite agente persolvat Bannum Regibus debitum.
Vide præterea Decretum Imp. post petitionem Episcop. cap. 1. 2. 3. apud Burchard. lib. 6. cap. 6. et Ivonem part. 10. cap. 135. Capitulare Ingelenheimense ann. 826. can. 1. Vitam S. Henrici cap. 18. etc. S. Hilarius PP. Epist. ad Episcopos :
Sacrilegium in atrio factum altari et domino ejusdem loci persolvatur.
Joannes VIII. PP. 17. q. 4. et apud Ivonem part. 3. cap. 98 :
Quisquis inventus fuerit reus sacrilegii, istam leviorem compositionem emendet Episcopis ipsis, vel Abbatibus, sive personis ad quas querimonia sacrilegii juste pertinuerit.
Statutum Calixti II. PP. de Trevia Dei in Concilio Remensi ann. 1119 :
Quod si hoc non observaverint, sciant esse reos perjurii,... et reddituros capitale, et satis facturos Episcopo de justitia sua.
Lex Familiæ Burchardi Wormacensis Episc. :
Si quis Fisgilinus homo exfamiliarem aliquam magnam vel parvam ad injustitiam patraverit, ad Bannum Episcopi 5. solidos ut Dagewardus vadetur.
Infra :
Et per singulas vestimentorum partes Bannum Episcopo componat.
Rursum :
Illi quem impugnaverit, pro pugna injuste illata, suam justitiam tripliciter componat, Bannum Episcopo persolvat, etc.
De mulctis aliis Episcopalibus, vide Concilium Coyacense ann. 1050. cap. 3. 12. Narbonense ann. 1054. can. 26. Helenense ann. 1165. can. 3. etc.
Bannus Francilis, Franci seu liberi hominis mulcta, quæ Francorum compositio dicitur in Lege Ripuar. tit. 18. cap. 3. Bannus Francorum, in Capitulari 1. Caroli Mag. ann. 802. cap. 16. apud V. Cl. Steph. Baluzium. Capitularia Caroli Calvi tit. 28. Edict. Carisiac. :
Quilibet francus homo convictus, quia bonum denarium, id est, merum et bene pensantem, post hunc Bannum nostrum ejecerit, medietatem Francilis Banni componat.
Ibidem :
Missi autem nostri colonos et servos pauperes cujuslibet potestatis non mallent, nec Bannum Francilem solvere cogant, etc.
Bannus Dei. Capitula Caroli Cal. 26. pag. 240. Adnuntiat. Ludov. apud Confluentes cap. 6. :
De Dei Banno, et de nostro verbo bannivimus, ut nemo hoc amplius præsumat.
Simeon Dunelmensis de Gest. Reg. Angl. ann. 1074 :
Iste Papa Synodo celebrata, ex Decreto S. Petri Apostoli et S. Clementis aliorumque sanctorum Patrum et Banno, interdixit Clericis... uxores habere, etc.
Flodoardus lib. 3. hist. Remensis cap. 28 :
Ex verbo Dei et suo atque ex Banno Regis ad eandem Synodum convenire jubeant.
Vide Synodum Confluentin. can. 6. et Bannum, 1.
Bannum Capitis, Mulcta quæ in pecoribus exsolvitur. Charta Otton. Imp. ann. 937. in Privilegiis Ecclesiæ Hamaburgensis pag. 149 :
Ut nullus Judex publicus vel quælibet judiciaria potestas aliquam sibi vindicet potestatem in supradictorum hominibus Monasteriorum, litis videlicet et colonis, vel eos aliquis Capitis [] Banno ob capitis furtum, vel quocumque banno constringat, aut aliquam justitiam facere cogat, nisi Advocatus Archiepiscopi, quandiu eos corrigere valuerit.
Eadem habentur pag. 151. Vide Caput. Fort. legend. ob capitale furtum et Capitis Bannum intelligendum de Banno Imperiali sive criminali. Vide Infra pag. 565. col. 2. Haltaus. voce Kœnigsbann col. 1111. et Bann.
Bannum Christianitatis. Concilium Agathense :
Si quis Presbyter negligens vitæ suæ, pravis exemplis mala de se suspicari permiserit, et populus ab Episcopo juramento sub Banno Christianitatis astrictus infamiam ejus patefecerit, etc.
Ubi Gloss. Decretal. sub pœna fidei suæ. Vide Juramentum Christianitatis.
[]« 3 bannum » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 558c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/BANNUM3
3. BANNUM, Districtus, jurisdictio, justitia : ambitus intra quem potestas porrigitur mulctam et proscriptionem bonorum indicendi, vel bannum promulgandi. Charta Adalberonis Episcopi Metensis apud Meurissium pag. 308 :
Bannum vero eidem loco tali tradimus conditione, ut si quis super eandem terram fur vel sanguinis effusor deprehensus fuerit, per officiales loci discutiatur.
Acta S. Forannani Abb. Walciodorensis num. 20 :
Pagum Florinensem cum integro suo Banno, et dominicatum beneficium ex eodem Banno liberaliter trado.
Chronicon Mosomense :
De mea mensula unam villam, Odontem nomine, cum omni Banno suo subtraho.
Charta Willelmi Lucemburgensis Comitis ann. 1081 :
Curtem quæ dicitur Pris, cum Banno et familia, et omnibus reditibus eis concedo.
Alia Henrici Comitis Lucemburg. ann. 1182 :
Si denique annale mercatum super Bannum ipsius loci stabilitum fuerit, teloneum, vel alios mercati reditus accipient.
Chart. ann. 1309. ap. Kopp. Origin. Confœder. Helvet. pag. 97 :
Bona nostra sita in villis et Bannis, sive districtibus, etc.
Aliam ann. 1263. ibid. pag. 17. Charta ann. 1256. apud Baluzium tom. 2. Hist. Arvern. pag. 510 :
Item si quis captus in gastina vel in Banno, vel in aliis jurisdictionibus dominorum fuerit, vel alias condempnatus.
Versus antiqui de Vicelino Episcopo Bremensi :
Et dotes auxit, et honores accumulavit,
Villam cum decimis, Bannum cum parochianis
Pastori primo condonavit Vicelino.
Infra :
Bishorst cum Bannis, Bannos cum parochianis,
Cum Wicstetensi decima Bannum dedit illi, etc.
Vita S. Ludani peregrini n. 4 :
Tandem ad quandam ulmum seu arborem pervenit in diœcesi Argentiensium in Banno villæ Northus, secus fluvium, etc.
Gobelinus Persona in Cosmodromio ætate 6. cap. 52 : de Meinewerco Episcopo Paderbornensi :
Panem album in quotidiana distributione Canonicis consuetum dandum de Banno Ecclesiarum, hoc est, de jurisdictione, primus ibidem ordinavit.
Charta Milonis Abb. S. Remigii Rem. ann. 1206. in Tabul. Campan. :
Nobiscum partientur in eadem villa in omnibus modis et commodis, videlicet in Banno et justitia, et boscho, et plano, et assisia. Bannum et justitia de Sarmaise,
in alia Bernardi Abbat. S. Eugendi ann. 1187. ibid. Bannum aquæ, in Chron. Laurisham. pag. 87 :
Bannum et jurisdictio Archiepiscopi Remensis,
in Reg. Olim fol. 29. Occurrit eod. sensu non semel apud Marten. tom. 3. Anecd. col. 1131. 1132. et 1133. in Hist. Mediani Monasterii pag. 281. in Bulla Innocentii II. Papæ, et alibi. Charta Caroli Flandriarum Comitis :
Comitatus vero totius terræ S. Salvini ad [] Abbatem pertinet. Scilicet Ban, latro, trof.
Vide Consuetud. Sedanensem art. 305. et Lotharing. tit. 15. art. 1. Ita Bancage sumitur in Consuetudine Lodunensi art. 7. 8. pro Banno, seu districtu domini Feudalis. Chronic. S. Martini Colon. ap. Pertz. vol. Script. 2. pag. 215. lin. 11 :
Condonavit curtes dominicatas... cum piscatione Reni in tractibus et justicia, quæ dicitur Ban.
Chart. ann. 1121. ap. Haltaus. col. 93 :
Cum spirituali regimine, id est Banno.
Vide Bandia, Bandum 2. et Bannia 1.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannum Generale. Hist. Novientensis Monast. apud Marten. tom. 3. Anecd. col. 1131 :
In Oleswilre curtis dominica cum omnibus consequentiis suis, agris videlicet ac vineis, cum decima ipsius allodii, communionem vero Banni generalis usque Eggenbach et Yllam fluvium, usum vero lignorum et pascuam porcorum in Westerholz habere debet.
Similia leguntur col. sequenti.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Baniorum Decimæ et Terragii, in Charta ann. 1238. pag. 316. Historiæ Mediani Monasterii.
Bannum Monetarum. Regestum Parlamenti Paris. sign. B. fol. 40. inter Aresta ann. 1277 :
Pronuntiatum fuit per judicium, quod dicti Templarii emendas pro transgressione Banni Monetarum ab hominibus suis in Normannia non haberent.
Bannum Regale, vel Bannus Regalis, Bannus Imperii, in Speculo Saxon. lib. 1. art. 59. § 2. 3. 5. 6. lib. 3. art. 64. § 6. 7. 9. 13. jurisdictio Regia, Imperialis, judicium quod auctoritate Regia exercetur. Sub Imperiali Banno cognoscere, judicare, lib. 1. art. 59. lib. 2. art. 12. lib. 3. art. 69. 70. auctoritate Imperiali judicium exercere. Investituram Banni a Rege impetrare, postulare, lib. 1. art. 59. id est, facultatem judicandi, § 5. Bannum confertur sine dominio, lib. 3. art. 64. § 9. id est, facultas judicii exercendi. Bannum a Regia manu habere, vel suscipere, in Tabulis S. Maximini Trevirensis ann. 1065. apud Duchesnium in Hist. Luxemburg. et in Metropoli Salisburgensi tom. 2. pag. 277. et alibi non semel. Bannum de manu Imperatoris recipere, in Histor. Mediani monast. pag. 260. ex Diplomate Henrici IV. Imp. ann. 1114. Charta Ottonis M. pro Ecclesia Magdeburgensi ann. 965. apud Meibomium :
Bannum nostræ Regiæ vel Imperatoris dignitatis in urbe Magdeburg .... opus construendæ urbi a circumjacentibus illarum partium incolis nostro Regio vel Imperatorio juri debitum Ecclesiæ in eadem civitate constructæ, sanctoque Mauricio in jus perpetuum liberaliter offerimus.
Albertus Stadensis ann. 1144 :
Investitus est ergo Hartwicus Præpositus et Fridericus Palatinus sororius suus suscepit pannum, (leg. Bannum) a Rege Conrado, et statutum est ut esset coadjutor suus, et judicaret pro eo in placitis principalibus.
Imperium merum, Jurisdictio superior et criminalis, Germanis Halsgericht, Blutbann et Bann, Bannum ϰατ᾽ ἐξοχήν. Interdum tamen differunt Halsgericht et Bann ita, ut Halsgericht, i. e. cognitionem in causis criminalibus quis habeat, qui executionem in iisdem h. e. Bannum specialissime dictum, Bannum regale, Bannum imperii, Germ. den Kœnigsbann nondum habet, ut ostendit Schilter. ex Diplom. Ruperti Imp. in comm. ad Jus Feudal. Alemann. cap. 42. § 13. Jus Argentorat. lib. 1. cap. 2 :
Habet autem potestatem cogendi et constringendi judicatos, quod vocant Bannum, non ab Episcopo sed ab [] Advocato. Illa vero potestas spectat ad sanguinis effusionem, suspendendorum, decollandorum, truncandorum et hujusmodi, pro qualite delictorum, quam ecclesiastica persona nec habere, nec dare debet. Unde postquam Episcopus Advocatum posuerit, Imperator ei Bannum, i. gladii vindictam in hujusmodi dampnandos et omnem potestatem stringendi dare debet.
Interdum autem et quidem sub imperio Regum Francorum Bannus regis ponitur pro causæ cognitione extraordinaria. Adel. De Banno Regis conf. Eichhornii Histor. Jur. German. § 158. num. 2. Triplex præsertim erat : 1° Magistratus regii ut Missi, comites, advocati regales, etc. jus dicebant sub Banno regis. 2° Herebannus. 3° Bannus foresti sive venatorius. Vide his voc. et mox Bannum venarium. Cognitionem criminalem, seu ut est in Chart. Otton. III. Imp. ann. 985.
Capitis Bannum ob capitale factum
, semper a solo rege profectam esse, scribit Haltausius Glossar. col. 174. 1111. Jus provinc. Alem. cap. 74. § 2 : Qui Bannum non habet a rege, ille non potest aliquem condemnare nisi ad fustigationem (ze hute und ze hare). Carol. IV. Imperat. Chart. ann. 1358. in Schaten. Annal. Paderborn. vol. 2. pag. 341 :
Non potest in causis criminalibus, quæ capitis et membrorum plexionem exigunt exercere judicia, nisi jurisdictio hujusmodi a Romana Imperatoria potestate suscipiatur.
Injussu regis Bannum exercenti horrendam pœnam denuntiat Jus Feud. Alem. cap. 42. § 2. Charta Frider. I. Imper. ann. 1166. in Lunig. Spicil. Sec. Tom. 1. pag. 1859 :
Comes... Bannum et potestatem judicandi a manu Dom. Imperatoris accipiat.
Bannum Synodale, f. Jurisdictio temporalis per Synodos exercenda. Walthramus Episcop. Naumburgensis de Investitura Episcopor. Apud Ludewig. Reliq. MSS. vol. 12. pag. 440. ;
Postquam autem a Silvestro per Christianos Reges et Imperatores dotatæ, ditatæ, et exaltatæ sunt Ecclesiæ in fundis et aliis mobilibus, et jura civitatum in teloneis, monetis, villicis et scabinis, Comitatibus, Advocatiis, Synodalibus Bannis per Reges delegata sunt Episcopis, etc.
Vide infra Banniti.
P. Carpentier, 1766.
De promulgatione statutorum synodalium, vel de synodi convocatione malim intelligere. De synodi convocatione intelligit Haltausius Glossar. German. col. 1678. qui vertit Send-Bann.
Bannum Bestiarum, in Charta Henrici Imp. ann. 1008. apud Chapeavillum, in Statutis Arelat. MSS. art. 37. et Barthol. Fisenium in Hist. Leodiensi pag. 273. quem consule, si tanti est. Vide etiam infra, Feræ bannitæ in Fera, Apri femina.
P. Carpentier, 1766.
Bannum Venarium, Quo venatio interdicitur. Bulla Alex. PP. III. ann. 1179. in Chartul. Bosonis villæ :
Jus bannense... in pascuis et silvis, in aquarum decursibus,... excepto Banno venario, abbati et fratribus... concessit.
Vide Feræ bannitæ in Fera 3. Vide supra Bannum violatum et Specul. Saxon. lib. 1. art. 61. Haltaus. Glossar. German. col. 2113. voce Wildbann. Eichhorn. hist. Jur. Germ. § 199. et infra Foresta. Constit. Frider. I. Imp. ann. 1156. ap. Pertz. vol. 2. Leg. pag. 100 :
Cuncta etiam secularia judicia, bannum silvestrium et ferinarum, piscinæ et nemora in ducatu Austriæ, debent jure feodali a duce Austriæ dependere.
Bannum Viæ Regiæ, Jurisdictio quæ in viis majoribus, quas Regias vocant, [] ad dominum superiorem spectat, in Charta Adalberonis Episcopi Metensis apud Meurissium pag. 307. et 308.
Bannum Scabinatus. Speculum Saxonicum lib. 3. art. 29 :
Liber, seu idoneus, Scabinis Bannum sui scabinatus, id est, locum ubi natus est Scabino dignus, ostendere, aut suos progenitores quatuor nominare non oportet, nisi suo æquali in generatione duellum fuerit injungendum.
Vide Haltaus. Glossar. voce Handgemal, col. 805.
L. Henschel, 1840–1850.
Bannus urbalis, Territorium civitatis et jurisdictionem municipalem ipsam significat. German. Burgbann, Saxon. Weichbild. Chart. Otton. II. Imp. pro Monasterio Gandersh. ann. 980. apud Meibom. tom. 2. pag. 469 :
Urbalem Bannum, quem vulgariter Burchbann vocant, confirmamus. Et insuper Urbales Bannos, unum in Seburg alterum in Grene ; in jus præfatæ ecclesiæ et abbatissæ..... concessimus, ut præscriptorum locorum Bannos sub suo jure perpetim teneant, etc.
Imp. Rupert. in Confirm. Privil. civit. Colon. ann. 1401 :
Cum Banno Urbis et Bannileuca, quæ vulgariter Burchban et Banmile nuncupantur.
Adel. V. Bannileuca.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannum Obligare. Hist. Mediani Monast. pag. 289. in Excerptis e Johanne a Bayono de Abbatibus ejus Monast. :
Maherius autem certus de Sententia Bannum Bodonis cœnobii Duci Friderico fratri suo titulo pignoris Obligare simulavit, quod illo tempore ad jus pertinebat Episcopale.
L. Henschel, 1840–1850.
Bannum confirmationis. Judicis auctoritas pro firmanda traditione interposita. Chart. Henrici Archiep. Mogunt. ann. 1144. ap. Scheid. de Nobil. pag. 307 :
His itaque Banno confirmatis... Ekehardus una cum Abbate Heinrico et Dudone Advocato, ad legitimum placitum Herimanni comitis venit, et ut donationem suam ecclesiæ stabiliret, ut juris est, cunctis qui aderant audientibus, comitem rogavit. Accepto itaque Banno Confirmationis a comite Abbas, etc.
Judex enim qui dominium fundi legitime resignati transfert, novo domino pacem ac securitatem Banno i. e. interdicto interposito confirmat. Chart. Otton. I. Imp. ann. 961. in Lunig. Spicil. Eccles. Cont. III. pag. 107 :
Ut in tali Banno, talique justitia omnia protecta ac patrocinata..... S. Emmerammo permaneant.
Chart. Alberti March. Aquilonalis ann. 1156. in Thuringia sacra pag. 330 :
Verum quia donaciones ipse ut rate sint voluntatis mee pendent ad nutum, ita manum eciam consensus mei porrigo, et ut perpetuo stabiles et inconvulse permaneant Bannis eas regalibus astringo et decreti presentis astipulacione communio.
Chart. Comit. de Regenstein ann. 1256. in Becmanni Histor. Anhalt. tom. 1. pag. 550 :
Sub Banno regio cum sentenciis, ut moris est, dicte proprietati firmam pacem indigitans.
Charta ann. 1342. in Johannis Rer. Mogunt. vol. 2. pag. 278 :
Firmans et stabiliens per Bannum suum judicialem et pacem, ut moris est, eosdem dominos, Conr. et Wilh... ut nullus omnino hominum ex nunc et deinceps ab ipsa Magunt. ecclesia evincere valeat, etc.
Qui sub regis et imperatoris autoritate jus dicebant regali Banno traditiones firmabant ; plura vide apud Haltaus. Glossar. German. col. 1111. voce Kœnigsbann. Adde Jus Vratislav. ann. 1261. § 23. ap. Gaupp.
Bannalis, qui intra Bannum, seu districtum alicujus jurisdictionis, justitiæ, vel dominii commanet. Homines banni, in veteri Stylo Parlamenti Parisiensis. [] Cives qui sub banno sunt, apud Ivonem Carnot. Epist. 133. Charta Willelmi Comitis Luxemb. ann. 1083 :
Dominus autem hujus castri nullum gravamen eis inferat, nec de placitis, vel de hominibus eorum se intromittat, nullamque pretii existimationem a Bannalibus eorum exigat, nec homines eorum hospitando vastet. Si Bannalis eorum pacem fregerit, vel latrocinium fecerit, extraneus quoque si super Bannum eorum fugerit, etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannales Cruces. Vide Cruces Bannales.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannalem Facere est, uti conjicio, Rem alicujus Banno, jurisdictioni seu ditioni subjicere. Hist. Mediani monasterii pag. 269. in Excerptis e Joanne e Bayono de Abbatibus hujus Monasterii :
Duos quoque modios vini de redditu sylvæ eidem dedit cellæ. Rivulum Moherium eis Bannalem Fecit, in Mozella communem et æqualem piscationem secum concessit.
Bannum Leugæ, Bannileuca, Banleuca, Banleuga, Modus agri, cujus finibus loci, seu oppidi, vel Monasterii alicujus immunitas, vel Jurisdictio terminatur ; sic dictus, quod ut plurimum intra leucæ spatium, plus minus quaquaversus porrigatur. Bannum enim, ut supra annotatum, est jurisdictio seu districtus, intra quem jus ponendi Bannum protenditur. Banlieue, Gallis : vox frequens in plerisque Consuetudinibus Galliæ municipalibus. Siculus Flaccus de Condition. agrorum :
Compluribus locis certos dederunt fines, intra quos jurisdictionem habere debent.
Mox :
Fines lege dati.
Charta Caroli Simplicis Regis Franc. apud Baldricum lib. 1. Chronici Camerac. cap. 67 :
Et circum ista loca quantum unius Leucæ tetenderit spatium, neque Comes, neque ulla judiciaria potestas freda exercendi potestatem habeat.
Alia Willelmi I. Regis Angl. apud Seldenum ad Eadmerum :
Volo itaque et firmiter præcipio, quatenus Ecclesia illa, cum Leuga circumquaque adjacente, libera sit ab omni dominatione et oppressione Episcoporum. Leuga civitatis,
in Charta Communiæ Bituricensis ann. 1201. Leuca bannata, in Libertatibus MSS. villæ S. Desiderii in Campania. Locus refertur in voce Cloeria. Vita Balduini Lutzemb. Archiep. Trevir. lib. 2. cap. 4 :
Quam nundinarum libertatem Trevirenses saltem circumquaque proximam per Leucam, ut dicitur, eis Bannitam observare et defendere recusarunt. Bannum leugæ,
apud Ivonem Carnotens. Epist. 101. Gervasius Dorobern. ann. 1163 :
De Comite Clarensi homagium castelli de Tunebregge cum adjacenti Leuga petebat.
Monasticum Anglicanum tom. 1. pag. 316 :
Ecclesiam itaque suam de Bello... cum Leuga et omnibus maneriis suis vel possessionibus ad eam pertinentibus ab omni consuetudine terrenæ servitutis liberam et quietam in perpetuum esse constituit.
Adde pag. 313. col. 1. Vide Wichbild, et supra suo loco Banlauca.
Bannileuga. Charta Friderici Archiep. Colon. ann. 1128. apud Chapeavillum in Notis ad Ægidium Aureæ Vallis Monachum cap. 2 :
Ad hoc etiam accedit quod omnia privilegia, tam Bannileugæ, quam electionis Abbatum, etc.
Tabularium Vindocinense Thuani Charta 349. ann. 1080 :
Duxit eum Hildradus Prior in Auditorium, rogans illum, ut Vicarium suum venire faceret in curiam S. Trinitatis, sicut est consuetudo, ad recipiendam emendationem de duobus hominibus Monachorum qui Bannileugam suam infregerant, quia habebant de cunctis hominibus[] suis districtum, ut vulgo dicitur.
Charta Conradi II. pro Monasterio Stabulensi apud Miræum tom. 1. pag. 689. col. 1 :
Terminos Bannileugæ, sicut in antiquis privilegiis continentur, rata possessione confirmamus.
Banleuca. Vetus Charta de Ecclesia Ramesiensi :
Cui et fundum cum campis, nemoribus, aquis, paludibus copiosæ circumcinctum dedit,... Banleucam eam appellavit, cujus metæ et bundæ hæ sunt, etc.
Banleuca Lexoviensis, apud Marten. tom. 1. Anecdot. col. 761. Chartul. Divion. pag. 1 :
Infra Banleucam Divionis alter alteri recte secundum suam opinionem auxiliabitur.
P. Carpentier, 1766.
Banleugium, Modus agri, cujus finibus loci alicujus jurisdictio terminatur, Gall. Banlieu. Charta ann. 1265. ex Chartul. S. Petri Carnot :
Quod dictæ quadrigæ habebant liberum conductum seu transitum, cum solo conductu eorumdem abbatis et conventus, per totam civitatem et Banleugium Carnot.
Banlevia. In Tabulario Vindocin. Charta 105 :
Suo tempore nemo ausus fuerat infra Banleviam vinum vendere.
Banlieva, in Charta Philippi Augusti ann. 1185. apud Morinum cap. 5. Hist. Vastinens.
Banleva, apud Arnulfum Lexoviensem Ep. 3. ex iis, quæ habentur tom. 13. Spicilegii Acheriani.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Banleya, in Promptuario Ecclesiæ Tricassinæ Camusati fol. 178. verso, ex Charta Manassis Episcopi :
Notum facimus... quod de contentione habita inter nos et capitulum nostrum, scilicet de archidiaconatu Ecclesiæ Trecensis, de potestate interdicendi Ecclesias, in quibus in Banleya Trecensi stationes habet Ecclesia nostra.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bauleuca. Edictum Philippi Augusti ann. 1207. tom. 2. Ordinat. Reg. Franc. pag. 412 :
Concedimus insuper quod ipsi (Rotomagenses) habeant Communiam et Banleucam suam ad metas quas Richardus quondam Rex Angliæ eis concessit.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bauliva, Charta ejusdem Philippi apud Marten. tom. 1. Ampliss. Collect. col. 1103 :
De Duellis quæ judicantur in curia Thesaurarii, si pugnaturos Baulivam exire contigerit pro duello faciendo, et pax inde facta fuerit, Comes inde habebit septem solidos et dimidium de præsenti.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Banliva, in Charta Ludovici VII. tom. 1. Ordinat. Reg. Franc. pag. 16. n. 9 :
Regratarii non emant victualia infra Banlivam, ut vendant Aureliis.
Et n. 10.
Pps (i. e. Præpositus) et forestarii non capiant quadrigas infra Banlivam
.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannale Dominium, simili, ut videtur, notione. Hist. Mediani monasterii pag. 325. in Charta ann. 1258 :
Possidente nostro monasterio una cum Ecclesia in Hohenburg et viris nobilibus G. et E. dominis de Landesperc et B. milite dicto Oberenkirchen dominium Bannale, quod vulgariter dicitur Banwardum in inferiori Ehenheim, ex quo dominio nobis proportionaliter tertia pars manipulorum, qui percipi consueverant, ratione dicti dominii debebantur.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannalis Leuca, in Actis SS. Aprilis tom. 1. pag. 438.
Banleuga, pro mulcta quæ imponi solet iis qui infra Banleugam delictum aliquod perpetrant. Vetus Charta apud Beslium in Hist. Comit. Pictav. :
Si homo sanctæ Crucis... eventu hominem occiderit aut vulneraverit, si in castello, sive foris castellum, in toto meo honore Bannum non reddat, neque Banleugam, [] neque aliquam aliam consuetudinem, nisi solummodo S. Cruci et ejus Abbati.
Tabularium Vindocinense fol. 209. in Charta Gaufredi de Pruliaco Comitis Vindocin. ann. 1097 :
Quod si homines Monasterii S. Trinitatis in burgo Monachorum, et in terris ipsorum, et infra Banleugam se verberarent, vel sibi invicem aliquid forfacerent Banleugam Comiti emendarent.
Goffridus Vindocin. lib. 2. Epist. 16 :
Ejus castello et castelli Banleugæ divinum Officium abstulistis.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Banlia, Eadem notione, in Charta an. circiter 984. inter Instrum. tomi 2. novæ Gall. Christ. col. 46 :
Concedimus igitur habere eos omnes consuetudines omnium satisfactionum hominum omnium ibidem morantium, v. g. si quislibet fecerit homicidium, adulterium, furtum... omnem emendationem forisfacti et Banliam habebunt manachi ibidem Deo et B. Martino servientes, atque omnia vadimonia legum.
Quæ omnia iis competunt, quos dicimus habere Haute, moyenne et basse justice, id est, quorum potestas in subditos et delinquentes plena est et integra. Vide Barlia.
Bannilocus, Idem quod Banleuca, in Chartis Philippi Alsatii et Balduini Comitum Flandriæ ann. 1183. et 1202. apud Miræum in Donat. Belgic. lib. 2. cap. 60. et 78. Qua voce redditur vernacula Banlieu, qua passim utuntur eadem notione Stylus Leodiensis cap. 18. 23. 26. 28. Consuetudo Cameracensis tit. 5. art. 2. tit. 25. art. 3. 4. 7. Valentianensis art. 8. 31. 33. 34. 40. 59. 65. 66. 69. 73. et Namurcensis art. 28. 86.
L. Henschel, 1840–1850.
Bannitum Miliare, Idem quod Banleuca. Constit. Frider. II. Imp. ann. 1232. ap. Schilter. in Glossar. pag. 81 : Item in civitatibus nostris novis Bannitum Miliare deponatur. Adel. Est apud Pertz. vol. leg. 2. pag. 291. lin. 44. ibid. pag. 282 : lin. 30. De hoc districtu circa urbes, in quo artes urbanas exercere nemini licuit, vide Eichhorn. Histor. Jur. German. § 312. not. i. Mittermaier. Princip. Jur. German. § 140. not. 4.
Bannaria, Districtus, jurisdictio. Exstat Charta ann. 1133. in Tabul. Abbat. Bonævallis, qua Ursio de Mellaio confirmat omnia placita totius Bannariæ Bonævallis et aliarum villarum circumjacentium, etc. Infra :
Concessi itaque ut omnia totius Bannariæ placita in Bonavalle fiant, nec alibi nisi in Bonavalle de quacunque submonitione pulsatus aliquo modo respondeat, excepta deductione belli vel ferri calidi, si forte emerserint : quæ duo tantum cum adjudicata fuerint in Bonavalle, inde Mellaicum ducentur, et in Mellaico illa tantum duo in mea curia finientur.
Vide hanc vocem suo loco.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Banneria, Eadem notione. Instrum. ann. 1390. tom. 1. Hist. Dalphin. pag. 32 :
Nobilis Humbertus de Boczosello.... vendidit.... Guillelmo Episcopo Gratianopol... quidquid juris... habebat et habere poterat... in parochiis de Murianeta... sive essent Banneriæ, banna majora, minuta sive mediocria, et aliæ servitutes.
Banniri Judicium dicitur in Wichbild Magdeburgensi art. 16. § 1. et 3. cum illud peragitur. German. Hegen. Vide Grimmii Antiq. Juris pag. 851. Hinc
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bannitum Judicium, Congregatum judicium, apud Ludewig. tom. 6. Reliq. MSS. pag. 484 :
Notum facimus universis quod Petrus Polonus noster concivis, coram nobis in Bannito judicio presencialiter constitutus... curiam suam in platea quæ Czichenergasse dicitur situatam, eo jure quod ipse eam possidebat... Nicolao [] de Aureomonte Abbati Monasterii S. Bernhardi in Grissow necnon totius Conventus universitati ibidem dedit.
Banniti, in Speculo Saxonico lib. 1. art. 2. § 2. 3. 4. art. 3. § 2. dicuntur liberi homines, qui jura sua ac lites disceptant in Episcoporum Synodis, et in Comitum Judiciis.
Libertas, inquit illius auctor, est etiam tripertita, quorum primi Episcoporum Synodum quærere solent, et hi Banniti dicuntur
. Et mox :
Simili modo et sæcularia judicia quærere solent, scilicet Banniti Comitum, etc.
Art. 6. § 3. agitur de eorum testimoniis, et lib. 3. art. 18. Judex non nisi in legitimo loco judiciali sub imperii banno de Bannitorum criminibus cognoscere potest, lib. 1. art. 59. § 1. Adde art. 63. § 1. art. 67. § 3. lib. 2. art. 3. § 2. art. 12. § 1. 4. et lib. 3. art. 45. § 73. ubi de Bannitorum prærogativa. Banniti, id est, digni scabinatu, lib. 2. art. 12. § 1. Banniti seu scabini, lib. 3. art. 26. § 2. Banniti seu loco scabinali idonei, 45. § 3. Textus German. Specul. Saxon. habet lib. 1. artic. 2 :
Scepenbare lüde, die der biscope senet süken sollen....
§ 2.
Tu geliker wies solen se wertlik gerichte süken. De scepenen des greven ding over achtein weken under koniges Banne
. Forte banniti, quia banno i. e. jurisdictione, erant præditi. Adel. Quia neque judices, neque partes erant nisi in judiciis sub Banno Regis institutis. De his vide Eichhorn. Histor. Jur. Germ. 337. et Gauppii Miscellan. Jur. Germ. cap. 4. Dicuntur etiam Synodales homines.
Bannitorium, Locus causarum, alias Auditorium, in Breviloquo.
[]« 4 bannum » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 561a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/BANNUM4
4. BANNUM, Vexillum. Vide in Bandum.
[]« 5 bannum » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 561a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/BANNUM5
5. BANNUM, Gall. Ban, vocabant nostri Vinum aliaque cibaria, seu eorumdem pretium, quæ sero nuptiarum a nubente dabantur junioribus ejusdem loci et artificii, ob cantilenam, quam vice epithalamii vel potius irridendi causa, decantabant. Lit. remiss. ann. 1390. in Reg. 139. Chartoph. reg. ch. 12 :
Quant l'espousée se deust coucher, vindrent pluseurs tisserans d'icelle ville de Dreux, lesquelz demanderent.... à l'exposant, comme administrateur du vin, leur droit du Ban qu'ilz disoient à eulx appartenir ; c'est assavoir qu'ilz dient avoir de coustume au lieu et au pays d'environ, que, quant aucun se marie, ilz doivent avoir de l'espousé, ou de ses commis une carte ou deux de vin pour leur Ban, ou argent pour la valeur, et par especial ceulz qui sont du meme mestier ou office de l'espousé : et pour ce aussi qu'il est acoustumé de chanter par esbatement une chançon par ceulx qui font laditte demande, ledit exposant respondi amiablement que ilz n'en auroient point, se ilz ne chantoient la chançon accoustumée.
Aliæ ann. 1402. in Reg. 157. ch. 14 :
Au soir après souper que il estoit heure de requerir et demander à l'espousé desdites nopces certain droit de pain, de vin et de char, que les varlez de ladite parroisse (de Noyers près Lorris en Gastinois) qui sont de la valeterie de laditte parroisse, ont acoustumé de demander, avoir et prendre sur chacun marié en icelle le soir du jour des nopces, appellé le Ban, lequel droit de Ban, etc.
Rursum aliæ ann. 1425. in Reg. 173. ch. 287 :
Lesquelz compaignons alerent veoir se on chantoit le Ban du varlet chartier de l'abbaye de saint Pere de Chartres, lequel pour icellui jour avoit esté espousé,... et là trouverent autres compaignons, qui estoient assemblez pour avoir ledit Ban, et afin qu'ilz [] se départissent sans crier icellui Ban et sans faire ennuy audit espousé, icellui espousé leur donna six blans, une quarte de vin et trois pains.
Atque ita legendum censeo loco Bast, quod habent Lit. remiss. ann. 1424. ex Reg. 172. ch. 621 :
Icellui Robin dist au suppliant qu'il iroient chanter le Bast, que on a accoustumé chanter ou pays (Normandie) la premiere nuit des nopces.
Quæ iterum repetuntur ibid. ch. 624. Quod bannum qui solvere renuebat, pœna mulctabatur. Lit. remiss. ann. 1381. in Reg. 119. ch. 52 :
Pour ce que audit lieu (de S. Pelerin) est coustume que chascun qui ce est mariez en l'année, qui autrefois a esté mariez, doit auxdiz compaignons un pot de vin ; et quant il en est refusant, les compaignons le mettent en une charete et le meinent en certaine eaue ou riviere.
Vide infra Cochetus 3. et Nuptiaticum.